Rozmowa z Tomaszem Lewandowskim, odpowiedzialnym w firmie BASF za uprawy sadownicze i jagodowe.
W 2017 roku firma BASF wprowadziła na rynek nowy produkt – Delan Pro. Jest to środek przeznaczony do ochrony jabłoni i gruszy przed najgroźniejszą chorobą tych dwóch gatunków – parchem jabłoni i gruszy. Produkt ten wyznacza nowe standardy w ochronie przed parchem. Zawiera w swoim składzie dwie bardzo skuteczne substancje aktywne – ditianon oraz fosfonian dipotasu. Ditianon jest doskonale znany sadownikom od wielu lat, natomiast fosfonian dipotasu jest nową substancją. O tym, jak najlepiej wykorzystać ten produkt w ochronie sadów, informuje Tomasz Lewandowski.
W Delanie Pro znajduje się ditianon, jest go jednak mniej niż w Delan WG. Sytuacja taka rodzi, co zrozumiałe, wątpliwości co do skuteczności tego produktu. Po co stosować Delan Pro skoro Delan WG jest wystarczająco skuteczny i dlaczego Delan Pro jest skuteczny, jeśli zawiera mniej ditianonu niż Delan WG?
Tomasz Lewandowski: Tak, rzeczywiście Delan WG jest bardzo skuteczny. My jednak chcemy oferować sadownikom coraz nowocześniejsze rozwiązania, dające jeszcze większą skuteczność. W ciągu ostatnich kilku lat wiedza i technologia produkcji środków ochrony roślin bardzo się rozwinęła. Już nie tylko sama ilość substancji aktywnej świadczy o skuteczności środka ochrony roślin. Szczególnie ważna jest tu jakość formulacji oraz uzupełniające się działanie różnych substancji aktywnych. W przypadku Delan Pro jest to ditianon i fosfonianu dipotasu. Produkt ten ma wszystkie cechy nowoczesnego, wysoce skutecznego środka ochrony roślin. Czyli doskonałą jakość formulacji oraz występuje w nim synergia działania dwóch bardzo skutecznych substancji aktywnych. Dzięki obecności tych substancji można budować w roślinie odporność na czynniki chorobotwórcze. Czyli zwalczać chorobę wykorzystując również naturalny potencjał obronny rośliny. Tylko takie podejście do ochrony gwarantuje pełen sukces. Jeśli jabłoń będzie bardziej odporna, to sadownicy nie będą tak uzależnieni od warunków pogodowych, które pozwalają (lub nie) wykonać zabieg w odpowiednim terminie. Wszyscy wiemy jak stresujące bywa czekanie na odpowiednią pogodę, po to aby można wjechać do sadu. Jak jednak spokojniejsze może być to oczekiwanie, gdy będziemy mieli świadomość, że odporność na parcha jest zbudowana i „dzień w jedną lub druga stronę” nie ma znaczenia.
Delan Pro ma nowoczesną formulację. Jest to formulacja płynna, co oznacza, że ditianon w Delan Pro jest jeszcze bardziej rozdrobniony. Jego cząsteczki są bardzo drobne i jednorodne, co sprawia, że dokładniej pokrywa powierzchnię roślin. A doskonałe pokrycie rośliny jest najistotniejszym czynnikiem świadczącym o skuteczności zabiegu. Czyli jakość środka ochrony roślin opiera się nie tylko na substancji aktywnej, lecz przede wszystkim na technologii i jakości jego produkcji.
Podsumowując, Delan Pro jest skuteczny, ponieważ: zawiera dwie bardzo skuteczne, wzajemnie uzupełniające się substancje aktywne (ditianon i fosfonian dipotasu), a jego płynna formulacja zapewnia doskonałe pokrycie rośliny tymi substancjami aktywnymi.
Jak polecać Delan Pro ze względu na fosforyny, skoro potrzebują one 2–3 dni na aktywowanie się w roślinie, a jest obniżona dawka ditianonu? Na ile dni przed infekcją należy zastosować ten produkt?
T.L.: Do ochrony sadu należy podejść systemowo. Tylko takie działanie zapewni pełen sukces. Nie można chronić sadu przed parchem na zasadzie reakcji na zaistniałą sytuację. Ochronę należy zaplanować. Najskuteczniejszym systemem ochrony jabłoni przed tą najważniejszą chorobą jest ochrona zapobiegawcza. Czyli należy tak chronić drzewa, aby zarodniki parcha nie miały szans na zainfekowanie zdrowej tkanki. A można to teraz, jeszcze skuteczniej zrobić wykorzystując Delan Pro, którego działanie opiera się na dwóch mechanizmach. Pierwszym – dzięki dokładnemu pokryciu rośliny cieczą roboczą zawierającą ditianon i systematycznemu reagowaniu na ewentualne tworzenie się luk w tej barierze ochronnej (tworzenie się takich luk to proces naturalny i będzie powodowany przez zmywanie substancji aktywnej przez deszcz lub też wzrost tkanki roślinnej). W tych sytuacjach należy barierę wzmacniać i uzupełniać poprzez wykonywanie zabiegów preparatami kontaktowymi. Czyli, dbać o to, aby okresy między zabiegami były dostosowane do tempa wzrostu rośliny i przebiegu warunków atmosferycznych między zabiegami. Natomiast drugi mechanizm polega na budowaniu naturalniej odporności rośliny na czynniki chorobotwórcze. I taką właśnie właściwość ma fosfonian dipotasu zawarty w Delan Pro.
Planując ochronę przed parchem, w pierwszej kolejności należy ją rozpocząć (po wykonaniu sanitarnych zabiegów miedziowych) stosując Delan WG. Następnie wprowadzić Delan Pro w fazie, kiedy widać już zielone części rośliny. Dzięki temu preparatowi, już po pierwszym zabiegu rozpoczniemy budowanie w roślinie naturalnej odporności na parcha, jednocześnie będziemy mieli od razu doskonałą ochronę dzięki ditianonowi, który również zawiera Delan Pro.
Na rynku występuje Delan WG i Delan Pro. Pojawiły się pytania jak stosować oba produkty, aby w pełni wykorzystać ich możliwości?
T.L.: Delan Pro zawiera w swoim składzie fosfonian dipotasu. Substancja ta jest pobierana przez zielone części roślin. Dlatego też produkt ten powinien być stosowany w momencie, gdy zielone części rośliny są widoczne. Czyli pierwszy zabieg tym środkiem powinien być wykonywany w fazie wykształcania się młodych liści. Natomiast ostatni, gdy związki osiągną średnicę 10 mm. Stosowanie produktu do tej fazy jest związane z kwestią pozostałości fosforynów. Takie zastosowanie Delan Pro gwarantuje, że pozostałości będą na poziomie 33% ich oficjalnie dopuszczonego poziomu. Delan Pro ma stosunkowo niski wkład w poziom pozostałości fosforynów. Produkt jest więc bardzo bezpieczny. Na rynku są jednak również inne, niezarejestrowane produkty zawierające fosforyny i są one sprzedawane jako nawozy. Nie są to jednak nawozy, ponieważ nie są dla roślin źródłem fosforu. Źródłem fosforu dla roślin są nawozy zawierające fosforany. Dlatego sadownicy powinni w sposób przemyślany zarządzać ryzykiem akumulacji kwasu fosforynowego i przekroczeń Najwyższych Dopuszczalnych Stężeń Pozostałości. Największe ryzyko przekroczenia dopuszczalnych poziomów pozostałości fosforynów występuje, gdy sadownik stosuje niezarejestrowane jako środki ochrony roślin produkty zawierające fosforyny, sprzedawane jako nawozy.
Istotnym aspektem produkcji owoców jest bezpieczeństwo żywności. Dlatego kwestia pozostałości środków ochrony roślin jest bardzo ważna. Co z poziomem pozostałości fosforynów?
T.L.: Rzeczywiście kwestia pozostałości jest bardzo ważna. Klienci są coraz bardziej wymagający i tylko w pełni profesjonalna produkcja może tym wymaganiom sprostać. Profesjonalna produkcja oznacza m.in. zarządzanie pozostałościami. Tak – pozostałościami można i należy zarządzać. Sadownicy stosując Delan Pro zgodnie z zaleceniami na pewno nie przekroczą ich dopuszczalnego poziomu. Jest to produkt bardzo bezpieczny. Maksymalny dopuszczalny poziom pozostałości fosforynów to 75 mg/kg owoców. Stosując Delan Pro w zalecanych dawkach i terminach można osiągnąć poziom poniżej 30 mg/kg owoców. Pozostaje więc jeszcze duży margines bezpieczeństwa. Należy jednak pamiętać, że nie tylko Delan Pro jest źródłem pozostałości fosforynów. Takim źródłem są także produkty zawierające fosforyny, które są sprzedawane w sklepach jako nawozy i stosowane od kilku lat w zasadzie
bezrefleksyjnie.
Ostatnio na rynku przybywa tzw. generyków. Czy produkt generyczny to to samo, co produkt oryginalny?
T.L.: Rzeczywiście na rynku obok produktów oryginalnych znajdują się produkty generyczne.
Budzą one w pełni zrozumiałe zainteresowanie. Są przecież z reguły tańsze niż produkty oryginalne. Są to oczywiście produkty legalne, dopuszczone do obrotu. Jednak z całą stanowczością stwierdzam, że produkt generyczny to nie jest to samo co produkt oryginalny. Produkty generyczne zawierają substancję aktywną taką jak produkty oryginalne. Różnią się one jednak od produktu oryginalnego, ponieważ środek ochrony roślin składa się nie tylko z substancji aktywnej. Obok niej znajdują się tam inne składniki, dzięki którym substancja aktywna działa, rozpuszcza się w wodzie, jest bezpieczna.
Dlatego porównywanie produktu generycznego z produktem oryginalnym, bazując tylko na substancji aktywnej, jest błędem. Produkt generyczny to nie jest to samo co produkt oryginalny. W zasadzie Mercedes i „Maluch” to to samo – i to samochód i to samochód. To porównanie doskonale oddaje kwestię jakości pomiędzy generykami a produktami oryginalnymi. Ja polecam stosowanie produktów oryginalnych, które są przebadane przez producenta i producent bierze pełną odpowiedzialność za skutki ich działania.
Jak stosować Delan Pro? Z czym można go mieszać?
T.L.: Delan Pro jest doskonałym partnerem do sporządzania mieszanin. Można go mieszać z innymi fungicydami, insektycydami czy też nawozami. Jest jednak jeden wyjątek. Produktu nie można mieszać z saletrami wapniowymi. Po zmieszaniu Delanu Pro z saletrą wapniową obserwujemy wytrącanie się osadów. Jednak sytuacja, w której będziemy chcieli zmieszać te dwa produkty praktycznie nie powinna wystąpić, ponieważ saletra wapniowa służy do dokarmiania rozwijających się zawiązków owoców wapniem. Robimy to wtedy, gdy te zawiązki już są, a więc najczęściej w czerwcu i w lipcu, czyli w fazie, w której nie zalecamy stosowania Delanu Pro.
Dziękujemy za rozmowę