Omacnica jarzębianka – zagrożenie dla plonu aronii

Omacnica jarzębianka
Fot. 2 Młoda gąsienica omacnicy jarzębianki po zasiedleniu kwiatostanu (fot. E. Górska-Drabik)

Zapraszamy do lektury komunikatu pani dr hab. Edyty Górskiej-Drabik o cyklu rozwojowym i szkodliwości omacnicy jarzębianki, groźnego szkodnika w uprawie aronii.

Największe zagrożenie w uprawie aronii czarnoowocowej stanowi gatunek omacnica jarzębianka, który od 2004 roku notowany jest na aronii. Przed zasiedleniem aronii motyl ten powszechnie występował na roślinach z rodzaju głóg i jarząb. Stadium powodującym szkody są gąsienice, która żerują w kwiatostanach wyjadając pąki kwiatowe, tym samym obniżając wielkość plonu. Po ruszeniu wegetacji, kiedy pąki aronii zaczynają się rozwijać, jasnożółte gąsienice ukryte w okresie zimy w kokonach (fot.1) stopniowo opuszczają miejsca zimowania. W tym czasie zmieniają również zabarwienie na zielonobrunatne i zasiedlają rozwijające się pąki kwiatostanowe (fot. 2). W tym okresie są one bardzo ruchliwe i trudne do zauważenia, ze względu na niewielkie rozmiary ciała. Pierwszym sygnałem obecności szkodnika są widoczne pomiędzy pąkami grudkowate odchody gąsienic oraz przędza. Zasiedlanie kwiatostanów przez szkodnika zwykle ma miejsce w pierwszej dekadzie kwietnia (2020 r. Lubelszczyzna), natomiast tegoroczny pojaw jest opóźniony o około 10 dni.

  • rosahumus agrosimex gleba
  • agrosimex wapnowanie wapno nawozy

Starsze gąsienice mają jasnozieloną barwę i charakterystyczne dwa pasy na grzbiecie (fot. 3). Zazwyczaj żerują one pojedynczo, ukryte pomiędzy pąkami kwiatowymi i stopniowo je oprzędzają. Pąki przylegają do siebie, a kwiatostan staje się „zbity”. Pomimo braku zewnętrznych objawów żerowania, zasiedlone przez larwy kwiatostany można łatwo odróżnić od nieuszkodzonych, które mają luźno osadzone pąki (fot. 4). Żerowanie gąsienic w kwiatostanach przyczynia się również do obniżenia jakości owoców, poprzez spadek zawartości cennych antocyjanów występujących w owocach aronii.

Gąsienice ze względu na ukryty tryb życia nie są w odpowiednim czasie zauważone przez plantatorów, a zabieg zwalczający szkodnika często przeprowadzany jest zbyt późno (tuż przed kwitnieniem aronii), o zbiega się z terminem opuszczania kwiatostanów przez większość gąsienic.

Na jakość plonu owoców aronii wpływa również żerowanie młodych gąsienic w owocach. Samice składają jaja do zagłębień kielichowych niedojrzałych jeszcze owoców (fot. 5), a wylęgłe gąsienice wgryzają się do ich wnętrza drążąc w nich chodniki..

Biorąc pod uwagę negatywny wpływ żerowania gąsienic A. advenella na ilość i jakość plonu owoców aronii, ograniczanie liczebności populacji tego gatunku fitofaga na plantacjach jest uzasadnione.

Omacnica jarzębianka
Fot. 1 Zimująca gąsienica omacnicy jarzębianki (fot. E. Górska-Drabik)
Omacnica jarzębianka
Fot. 2 Młoda gąsienica omacnicy jarzębianki po zasiedleniu kwiatostanu
(fot. E. Górska-Drabik)
Omacnica jarzębianka
Fot. 3 Starsza gąsienica omacnicy jarzębianki żerująca w kwiatostanie
aronii czarnoowcowej
(fot. E. Górska-Drabik)
Omacnica jarzębianka
Fot.4. Kwiatostan zasiedlony przez gąsienicę („zbity”) i zdrowy (z luźnymi pąkami)
(fot. E. Górska-Drabik)
Omacnica jarzębianka
Fot.5. Złoże jaj omacnicy jarzębianki na niedojrzałym owocu aronii czarnoowocwej
(fot. E. Górska-Drabik)

Dr hab. Edyta Górska-Drabik, prof. uczelni

Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie

Darmowy numer TMJ - baner corner

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here