Zboża, mrożone maliny i koncentrat jabłkowy. We wszystkich tych przypadkach bezcłowy handel z Ukrainą ma znaczący wpływ na rynek. Bruksela podjęła decyzję, a przedsiębiorcy korzystają z możliwości zarobku. Bezcłowy handel dotyczy całej UE, ale to na polski rynek wspomniane produkty trafiają w pierwszej kolejności.
Pełne dane o imporcie koncentratu jabłkowego i mrożonych malin do Polski mogą wprawić w osłupienie. Firmy korzystają z unijnych przepisów i importują bez ograniczeń ilościowych. W efekcie nasz rynek dosłownie „zalewają” przetworzone produkty z Ukrainy. Nie ulega wątpliwości, że skala importu ma znaczący wpływ na krajowy rynek i ceny skupu poszczególnych gatunków owoców.
W przypadku malin wrześniowy import mrożonek w bardzo wyraźny sposób zachwiał polskim rynkiem skupu i przetwórstwa. 7000 ton mrożonych malin zaimportowanych w miesiąc sprawiło, że ceny skupu spadały z dnia na dzień. Rocznie produkujemy około 60 000 ton mrożonych malin, zatem w miesiąc na rynek trafiło dodatkowo 11% krajowej produkcji. Przetwórcy próbowali tłumaczyć spadki cen malin jesiennych niską jakością surowca czy spadającym popytem. Prawdziwym powodem spadków była jednak wyjątkowo niska cena importowanych mrożonek. W ubiegłych latach import również miał miejsce, jednak po pierwsze był mniejszy, a po drugie różnica w cenie nie była tak duża jak w sierpniu i wrześniu tego roku.
Kolejna grafika została przygotowana przez pracowników Ministerstwa Rolnictwa i przesłana nam w odpowiedzi na zapytanie o zwiększony import koncentratu jabłkowego. Wykres przedstawia całkowity import produktu do Polski w poszczególnych latach. Jak widać największy wolumen sprowadzano w roku 2017, ale wówczas było to zrozumiałe, ponieważ po dotkliwych przymrozkach mierzyliśmy się z dużymi niedoborami jabłek przemysłowych i koncentratu na rynku. Wówczas ceny jabłek przemysłowych osiągnęły pamiętny poziom 1,00 zł/kg.
W tym sezonie produkcja jabłek jest wyższa niż w trzech poprzednich sezonach. Mimo tego do kraju sprowadza się wyraźnie więcej koncentratu jabłkowego. Teoretycznie przecież nie możemy mówić o niedoborach surowca… Przyczyną tego faktu, podobnie jak w przypadku mrożonych malin, są preferencyjne warunki handlowe i brak cła przy imporcie z Ukrainy. Ponad 6000 ton koncentratu, który przyjechał do Polski we wrześniu to konieczność zakupu co najmniej 45 000 ton surowca mniej przez przetwórnie w Polsce. Zatem także w tym wypadku import ma bardzo istotny wpływ na rynek i ceny skupu, które nie zmieniają się od wielu tygodni.
Warto jeszcze wspomnieć o producentach zbóż. We wschodniej części kraju wybrane firmy w ogóle zaprzestały skupu kukurydzy od lokalnych rolników. Powodem jest również niekontrolowany import z Ukrainy. Cena mokrej kukurydzy od początku żniw spadła o 180 zł na tonie…
Piąta kolumna Kaczora