Nasadzenia Gali owszem rosną. Jednak nie martwiłbym się o nadpodaż jabłek tej odmiany na rynku. Zróbmy rachunek sumienia – czy każdy z nas może jednoznacznie stwierdzić, że utrzymuje kwatery Gali w doskonałej zdrowotności?
Drzewa Gali trudno utrzymać w dobrej zdrowotności
Prawdopodobieństwo, że w kolejnych latach będziemy mogli pochwalić się 18, 20-letnimi kwaterami z Galą jest bardzo mało prawdopodobne. Obserwuję, co dzieje się z drzewami tej odmiany, również w moim sadzie. Ich żywotność będzie znacznie krótsza, niż chociażby Golden Deliciousa czy Red Jonaprinca. Co jest przyczyną? Podatność na choroby kory i drewna. Nie raz i nie dwa widzę zdziesiątkowane kwatery.
Co więcej, zima z temperaturami do minus 20 stopni nie wyrządziła większych szkód, ale z pewnością w niektórych sadach doszło do przemarznięć (szczególnie w obniżeniach terenu). Mrozy nie były tak dotkliwe, ale każde uszkodzenie kory stanie się wrotami dla infekcji, które prowadzą do powstania zgorzeli.
W ciągu kilku lat eksploatacji sadu, w ósmym czy dziewiątym roku, zauważymy spadek jakości i plonów z powodu wypadających drzew. W rejonach takich jak Wielkopolska czy woj. kujawsko-pomorskie, gdzie jest mniej sadów, a przez to i presja chorób jest niższa, kwatery są zdrowsze i dłużej żywotne.
Co utrudnia nam uprawę Gali?
Co utrudnia nam uprawę Gali?Zwróćmy uwagę, że w regionie grójecko-wareckim jest wiele starych, zaniedbanych sadów, co stanowi ryzyko dla młodych drzew Gali. Nie powinniśmy się łudzić, że takie zaniedbane kwatery nie mają wpływu na nasze nasadzenia…
Jeśli zakładamy sad na nowym terenie, gdzie wcześniej nie było jabłoni, kwatery te charakteryzują się znacznie lepszą zdrowotnością niż te założone po starym sadzie. Pierwszym problemem są tu resztki drewna ze zgorzelami, które pozostają mimo usuwania starych nasadzeń. Choroba replantacyjna również wpływa na wigor drzew od samego początku, co sprawia, że są one bardziej podatne na różnego rodzaju patogeny.
Dlatego przy nasadzeniach Gali ilość drzew będzie wzrastać, bo zachęcają do tego ceny jabłek, ale nie oznacza to, że ilość jabłek na rynku będzie również rosła w trybie skokowym. Zachowanie Gali w dobrej zdrowotności jest ogromnym wyzwaniem. Żywotność takich sadów będzie krótsza.
Wbrew pozorom, nasz klimat nie sprzyja uprawie Gali. O kilku lat obserwuję, że przechodzimy od skrajności w skrajność. Fala ciepła w styczniu? A potem mrozy w połowie lutego. Tu rozwiązaniem może być szczepienie drzewek na pośredniej z Goldena, który jest bardziej odporny na choroby i mniej wrażliwy niż Gala. Ale to nie rozwiązuje kwestii upałów podczas zbiorów. Przypomnijmy sobie, ilu z nas przeznaczyło Galę do przetwórstwa, bo nie miała odpowiedniej jędrności już podczas zbiorów…
Ochrona musi być staranniejsza niż przy innych odmianach
Ochrona musi być staranniejsza niż przy innych odmianach Oczywiście, sadownicy mają świadomość, że o Galę warto dbać. Ale te starania muszą być dużo intensywniejsze niż przy innych odmianach. Co ważne, wielu sadowników zrozumiało już, że potrzeba jest więcej zabiegów fitosanitarnych nawet zimą, aby choroby nie wyrządzały szkód. Mimo to, po trzech-czterech latach od posadzenia, kilkanaście procent nowych drzew już wypada. Sadownicy często przyznają, że straty sięgają 20% w zależności od stanowiska i materiału szkółkarskiego. W związku z tym rotacja kwater będzie duża, a żywotność sadów krótsza.
Biorąc pod uwagę wszystkie te czynniki nie obawiałbym się, że jabłka odmiany Gala zaleją rynek. Ale to właśnie jedna z przyczyn, dlaczego Gala osiąga najlepsze ceny. Jej produkcja jest po prostu trudniejsza.
Marcin Piesiewicz
