Ważnym czasem w odżywianiu drzew owocowych jest jesień – czas po zbiorach owoców. Nawożenie doglebowe powinno być uzupełniane także nawozami dolistnymi. Dlaczego to takie ważne?
Aplikowane po zbiorach owoców mikroelementy w nawozach dolistnych są absorbowane przez starzejące się liście, a potem wycofywane do zdrewniałych organów drzewa. O tym, kiedy należy przystąpić do wycofywania substancji odżywczych z liści, decydują pierwsze jesienne przymrozki – to one są dla drzew swoistym sygnałem do rozpoczęcia procesu.
Jesienne rezerwy składników pokarmowych są źródłem, z którego rośliny będą korzystać już na początku kolejnego sezonu, a więc wczesną wiosną, jeszcze przed uruchomieniem systemu korzeniowego. Pozwala to na uniezależnienie prawidłowego startu rozwoju drzew od możliwości pobrania potrzebnych składników wiosną z gleby, gdy panują utrudniające to warunki pogodowe. Zgromadzone w roślinie rezerwy są więc doskonałym buforem w systemie odżywiania, stanowiącym ochronę przed chwilowym deficytem.
Co więcej, dolistne nawożenie sadów jest najszybszym sposobem na dostarczenie mikro- oraz makroelementów. Dlaczego? Ponieważ ich pobieranie z gleby bywa trudne, uzależnione od szeregu czynników, m.in. od odczynu gleby, czy stosunków wodno-powietrznych.
Znaczenie mikroelementów
Dlaczego odpowiednia ilość mikroelementów ma aż tak duże znaczenie? Mikroelementy pełnią ważne funkcje biochemiczne, wpływają nie tylko na wielkość, ale także na jakość plonu.
Bor i cynk w nawożeniu dolistnym
Wśród najważniejszych mikroelementów, o których powinno się pamiętać jesienią, znajdują się bor oraz cynk. Specjaliści zalecają wykonanie 2-3 aplikacji nawozami dolistnymi zawierającymi bor i cynk, często łącznie z azotem i/lub z kompleksowym wieloskładnikowym nawozem (np. Elvita 19-19-20 + mikroelementy).
Właściwym terminem wykonania pierwszego zabiegu jest czas do dwóch tygodni po zbiorze owoców poszczególnych odmian jabłoni. Kolejne zabiegi należy wykonać co 5-7-10 dni. Warto jednak mieć na uwadze, że nawożenie powinno zostać przeprowadzone jeszcze wówczas, gdy liście są aktywne, czyli przed przymrozkami. W przypadku późnych odmian jabłoni wskazane jest więc rozważenie skrócenia odstępów między zabiegami, aby zdążyć z ich wykonaniem przed nastaniem ochłodzenia i przymrozków.
Aplikacji nawozów nie należy opóźniać także z innego powodu. Opóźnianie może zmniejszyć efektywność zastosowanych nawozów (powierzchnia asymilacyjna liści może nie pozwalać już na przyswojenie dostarczanego składnika). Tym samym nie można także zbytnio opóźniać zbiorów jabłek (do listopada/grudnia), ponieważ wówczas całkowicie uniemożliwia to wykonanie ważnych, jesiennych zabiegów.
Z inną sytuacją mamy do czynienia w przypadku drzew pestkowych. Lipcowy zbiór owoców sprawia, że pozostają jeszcze trzy miesiące wegetacji, w trakcie których drzewa wymagają także dokarmiania dolistnego, a nie tylko nawadniania. Dlatego też w sadach drzew pestkowych wykonuje się nawet 4-5 aplikacji nawozów dolistnych opartych na magnezie, azocie, borze i cynku.
Bor i cynk w jesiennej aplikacji
Dlaczego w jesiennej aplikacji należy stosować bor i cynk? Te mikroelementy odpowiadają za wiele procesów fizjologicznych, które zachodzą w roślinach. Bor decyduje o prawidłowym rozwoju organów generatywnych (kwiatów) oraz wpływa na jakość pyłku, ułatwiając jego kiełkowanie na znamieniu słupka, co z kolei przekłada się na zawiązywanie owoców; stymuluje zawiązki i rozrost tkanek roślinnych. Dodatkowo bor zapobiega skorkowaceniu owoców, ich pękaniu, deformacji i przedwczesnemu opadaniu.
Objawy niedoboru boru
Po czym poznać, że rośliny zmagają się z niedoborami boru? Brak boru może prowadzić do zahamowania pędów i zamierania ich wierzchołków. Plantator może zaobserwować teżnieprawidłowy rozwój pąków kwiatowych, zdrobniałe, zniekształcone, ordzawione i skorkowaciałe owoce z tendencją pękania oraz wcześniejszego dojrzewania i opadania. Liście wierzchołkowe mogą być natomiast chlorotyczne, wąskie, kruche, z nekrozami na brzegach.
Odżywienie cynkiem
Dzięki odpowiedniemu odżywieniu cynkiem, tkanki roślinne wykazują lepszą odporność na niską temperaturę wiosną i jesienią. Cynk ogrywa też ważną rolę w fazie generatywnej drzew – wpływa na prawidłowy rozwój nasion i owoców. Ponadto reguluje wiele procesów biochemicznych (np. wsparcie produkcji chlorofilu w roślinach oraz wit. z grup B i C, a w konsekwencji – zwiększenie wydajności fotosyntezy, stymulacja pobierania azotu i przemian hormonalnych w stożkach wzrostu). Cynk stanowi też dodatkową ochronę przed utlenianiem spowodowanym dużym naświetleniem.
Objawy niedoboru cynku
Niedobory cynku objawiają się silnym skróceniem międzywęźli pędów (tzw. choroba rozetowa). Ponadto pomiędzy głównymi nerwami liści i na ich brzegach zaczynają się pojawiać chlorozy. Z kolei w momencie silnego niedoboru cynku wierzchołki pędów zamierają, wyrastające z wierzchołkowej części pędu pędy boczne są krótkie i także zamierają. Co więcej, drzewo zakłada mniej pąków kwiatowych – prowadzi to do słabego kwitnienia i owocowania (w dodatku owoce są drobne, mniejsze, mogą mieć nietypowy kształt).
Elvita Bor
Produktem, który pomoże w odpowiednim odżywieniu roślin borem jest Elvita Bor (15% B), będąca płynnym nawozem dolistnym, zawierającym wysoko skoncentrowany, w 100% przyswajalny bor.
Elvita Cynk
Niedoborom cynku zapobiegnie natomiast Elvita Cynk – płynny nawóz mineralny o bardzo wysokiej, wynoszącej 13,5% zawartości cynku oraz wysokiej rozpuszczalności.
Jesienne zabiegi tymi produktami można wykonywać standardowo corocznie.