Współczesny rynek owoców dynamicznie się zmienia. Konsumenci coraz bardziej świadomie podchodzą do wyboru żywności. W przypadku owoców coraz chętniej szukają tych, które zawierają mniejsze ilości pozostałości środków ochrony roślin lub ich wcale nie zawierają, a także tych, które produkowane są metodami przyjaznymi dla środowiska. Za produkty z górnej półki są w stanie zapłacić znacznie wyższe pieniądze. Aby sprostać tym oczekiwaniom, coraz więcej producentów wprowadza do swoich sadów nowoczesne technologie i metody uprawy, pozwalające na uzyskanie wyższej od średniej ceny za owoce.
Obecnie poza obligatoryjną w krajach Unii Europejskiej Integrowaną Produkcją (IP), coraz więcej sadowników decyduje się na wdrażanie od lat sprawdzanych, testowanych i ciągle rozwijanych w europejskich sadach systemów „zero pozostałości” oraz produkcji ekologicznej. Każda z tych metod, prowadzona zgodnie z wytycznymi może przynieść szereg korzyści – zarówno dla producentów owoców, jak również dla konsumentów.
Produkcja integrowana – harmonia pomiędzy jakością a efektywnością
Integrowana produkcja to jeden z najbardziej wszechstronnych systemów uprawy, łączący chemiczną ochronę i nawożenie roślin z zabiegami biologicznymi i mechanicznymi. Dzięki zastosowaniu metod biologicznych i mechanicznych ogranicza się stosowanie chemicznych środków ochrony roślin, a każdy zabieg jest starannie zaplanowany z uwzględnieniem terminu jego przeprowadzenia, rotacji substancji aktywnych, dawki użytego preparatu i monitoringu agrofagów, przeciwko którym jest wykonywany. W praktyce integrowana produkcja oznacza pierwszeństwo dla metod biologicznych i mechanicznych, a dopiero w drugiej kolejności sięganie po środki chemiczne o selektywnym działaniu. Stosując metodyki integrowanej produkcji, uzyskuje się wysokiej jakości owoce, spełniające wyśrubowane unijne normy w zakresie pozostałości środków ochrony roślin, a uprawa odbywa się z dbałością o środowisko naturalne.
Sadownicy zyskują możliwość racjonalizacji kosztów ochrony, ograniczenie ryzyka występowania odporności agrofagów oraz lepszą ochronę środowiska.
Integrowana produkcja umożliwia efektywne zarządzanie ochroną roślin, co przekłada się na stabilne, wysokie i powtarzalne plony. Zmniejszone zużycie syntetycznych środków ochrony roślin w dłuższej perspektywie zmniejsza koszty ochrony i prowadzenia sadów w porównaniu z metodami konwencjonalnymi, a spełniające rygorystyczne normy pozostałości owoce znajdują odbiorców w sieciach handlowych i mogą być przeznaczane na eksport nawet na najbardziej wymagające rynki zbytu.
Konsumenci ceniący sobie bezpieczeństwo żywności, kupując owoce z integrowanej produkcji, mają pewność, że spełniają one normy unijne dotyczące pozostałości substancji aktywnych, a jednocześnie ich przystępna cena nie zniechęca od nabywania ich w większych ilościach.
„Zero pozostałości” – odpowiedź na wyzwania rynku
W dobie coraz większej presji ze strony sieci handlowych i rosnącej świadomości konsumentów dotyczącej środków ochrony roślin popularność zdobywają owoce niezawierające pozostałości środków ochrony roślin. Aby uzyskać takie owoc pomocne okazują się systemy produkcji określane nazwą „zero pozostałości”, które od kilku lat rozwijane są także w naszym kraju. Pozwalają one na stosowanie niektórych syntetycznych środków ochrony roślin, ale w taki sposób, aby produkt finalny nie zawierał ich pozostałości. W tym przypadku kluczowe okazuje się zrozumienie tempa rozkładu substancji aktywnych oraz modyfikacja programów ochrony w taki sposób, aby na etapie zbiorów owoce nie zawierały żadnych wykrywalnych pozostałości.
Sadownicy, którzy zdecydowali się na wprowadzenie takich rozwiązań w swoich sadach, przekonują się, że owoce bez pozostałości cieszą się dużym zainteresowaniem na rynkach premium, za które uzyskuje się wyższe ceny niż za owoce produkowane konwencjonalnie czy metodami integrowanymi. Ponadto produkcja „zero pozostałości” wzmacnia renomę gospodarstwa i często otwiera drzwi do współpracy z ekskluzywnymi sieciami handlowymi.
Coraz bardziej wymagający konsumenci cenią sobie z kolei fakt, że owoce te są wolne od jakichkolwiek pozostałości środków ochrony. Postrzegają je jako bardziej naturalne, co sprawia, że są w stanie wydać na ich zakup większe pieniądze.
Produkcja ekologiczna – w zgodzie z naturą
Produkcja ekologiczna to metoda uprawy, która wyklucza stosowanie syntetycznych nawozów i środków ochrony roślin. Stosuje się tu wyłącznie metody biologicznej czy mechanicznej ochrony roślin, mechaniczne odchwaszczanie oraz nawozy pochodzenia naturalnego. Owoce ekologiczne, posiadające certyfikat, cieszą się coraz większym zainteresowaniem wśród konsumentów, a popyt na nie stale rośnie.
Warto pamiętać, że choć początkowo uprawa metodami ekologicznymi bywa trudna i wymaga przestawienia sposobu myślenia o produkcji, to produkty ekologiczne osiągają wyższe ceny niż owoce chronione chemicznie. Dla gospodarstw ekologicznych rozwijane są dopłaty i programy wsparcia finansowego. Ponadto dbanie o środowisko naturalne, bioróżnorodność, przekłada się na poprawę warunków fizykochemicznych panujących na plantacjach, poprawia żyzność i zdrowotność gleby, co długoterminowo wpływa na trwałość i naturalne wzmocnienie uprawianych roślin.
Konsumenci cenią sobie naturalny smak i wartości odżywcze owoców, które w ich mniemaniu są wyższe u owoców produkowanych metodami ekologicznymi niż w przypadku owoców produkowanych z użyciem chemicznych środków ochrony roślin. Kupując produkty ekologiczne, wpływają ponadto na zmniejszenie negatywnego wpływu środków ochrony roślin na planetę.
Informacja prasowa Związku Sadowników RP