Nowe odmiany gruszy dla Europy

Są one testowane są co roku w stacjach badawczych w Sint-Truiden (Belgia) oraz w Randwijk (Holandia). Wyniki dotychczasowych obserwacji omówiono podczas dni otwartych ww. ośrodków w sierpniu 2016 r. Obecnie nasadzenia ‘Konferencji’, ze względu na sprzyjający jej uprawie klimat, stanowią 85% sadów gruszowych w Belgii i w Holandii. Tutejsi sadownicy mają ponadto długoletnie doświadczenie w uprawie tej odmiany oraz w przechowywaniu jej owoców. Widzą jednak zainteresowanie innymi, nowymi odmianami gruszy, stąd wciąż poszukuje się takiej o owocach o czerwonej skórce, a także lepiej przechowujących się niż ‘Konferencja’. Ten ostatni parametr jest szczególnie pożądany przez tych producentów, którzy owoce kierują na dalekie rynki, w tym do Chin, Brazylii oraz krajów południowo-wschodniej Azji i Ameryki.

‘Gräfin Gepa’ (Early Desire®)

Odmiana wyhodowana w niemieckiej stacji hodowlanej w Dresden-Pillnitz. Jej owoce, o skórce pokrytej czerwonym rumieńcem (fot. 1), dojrzewają tydzień przed ‘Konferencją’. Właścicielem odmiany jest firma Pyrus Robellus, której współwłaścicielami są: Joop Vernooij, Joop van Dorn i Verbeek Tree. Dotychczas odmiana ta w Belgii uprawiana jest na 37 ha, a w Holandii na 4,5 ha. Szkółka produkuje obecnie 100 tys. drzewek, które będą sadzone w ciągu najbliższych dwóch lat. Owoce ‘Gräfin Gepa’ zbywane są pod marką Early Desire®. Jak mówił Joop Vernooij, sadownicy mają nadzieję, że odmianą tą uzupełnią asortyment gruszek, gdy skończą się dostawy owoców  ‘Forelle’ z półkuli południowej.

Firma Pyrus Robellus ma zamiar zwiększyć nasadzenia odmiany ‘Gräfin Gepa’. Ponadto poszukuje najlepszego dla jej owoców kanału zbytu. Jedna z holenderskich sieci już jest zainteresowana sprzedażą tych gruszek.

‘Gräfin Gepa’ to odmiana jesienna, której owoce można przechowywać tylko przez krótki czas. Okres ten można wydłużyć przez zastosowanie pozbiorczo produktu SmartFresh® (s.cz. 1-MCP). Według rekomendacji przekazanych przez konsultanta ze stacji doświadczalnej w Randwijk, Dirka van Heesa, owoce ‘Gräfin Gepa’ najlepiej zebrać, gdy ich jędrność wynosi 5,5 kG/cm², szybko schłodzić i poddać działaniu SmartFresh®. Po takim zabiegu można zbywać je w dobrej jakości do końca listopada. Doradca ostrzegł jednak, że odmiana jest wrażliwa na kaptan – fitotoksyczność będzie widoczna na liściach.

‘Celina’ (QTee®)

Odmiana ta pochodzi z Norwegii. Jest bardzo plenna, a jej owoce dojrzewają dwa tygodnie przed ‘Konferencją’. Podczas kilkuletnich badań prowadzonych w Sint-Truiden udowodniono, że plonowanie gruszy ‘Celina’ przewyższało plonowanie ‘Konferencji’ o około 35%. W 2015 r. plon z drzewa wyniósł 34 kg, co w przeliczeniu na hektar wynosi 58 ton. Aż 95% zebranych owoców miało średnicę powyżej  60 mm. Zdaniem D. van Heesa, jest to jedna z najbardziej produktywnych odmian w testach. Prawa do odmiany ma firma Wouters z Lummen w Belgii. Za jej pośrednictwem zbywane są także owoce pod marką QTee®. Obecnie w Belgii drzewa ‘Celiny’ rosną na 110 ha, w Hiszpanii – na 40 ha, przy czym w najbliższym czasie przybędzie kolejnych sadów, a ich powierzchnia osiągnie 300 ha. Odmianą tą są zainteresowani także sadownicy w RPA, gdzie obecnie uprawiana jest na 100 ha, a w ciągu najbliższych lat zajmie 300 ha. Również w Szwajcarii posadzono już pierwsze drzewa tej odmiany, a docelowo areał ma wynieść 40 ha. Odmianą zainteresowali się także Słowacy (dotychczas 20 ha sadów z ‘Celiną’) oraz sadownicy z innych krajów, z którymi Wouters podpisał już wstępne umowy (m.in. z Austrii i Australii).

Owoce odmiany ‘Celina’ pokryte są czerwonym atrakcyjnym rumieńcem, ale tylko częściowo te, które wyrosły w dolnej i środkowej części korony. Ponieważ okno zbioru tych owoców jest stosunkowo wąskie, ze zbiorem nie należy czekać, aż wszystkie owoce będą ładnie wybarwione. To może źle wpłynąć na ich shelf-life. W 2016 r. skórka owoców była praktycznie zielona jeszcze 23 sierpnia, a 26 sierpnia – po trzech dniach z wysoką temperaturą (30°C) – zmieniła barwę na żółtą i można było rozpocząć zbiór – informowała Ann Gomand z Sint-Truiden. Wouters sprzedaje owoce ‘Celiny’ w dwóch kategoriach: z rumieńcem i bez niego (fot. 2).

‘Prem33’ (Velvetine®)

Owoce odmiany ‘Prem33’ wyglądają wprawdzie jak gruszka, ale smakiem przypominają awokado. Jest to przykład owoców nowej generacji. Zostały one wprowadzone na rynek przez nowozelandzką firmę Prevar i sprzedawane są pod marką Velvetine®. Z pewnością ich atrybutem nie jest wygląd: skórka jest mocno ordzawiona i sprawia wrażenie szorstkiej (fot. 3). Drzewa w doświadczeniu w stacji badawczej rosną raczej słabo, zatem i ich plonowanie jest niższe niż u ‘Konferencji’. Velvetine® wyróżnia jednak smak owoców. Zbierane są pod koniec października, przed osiągnięciem dojrzałości konsumpcyjnej. Po dojrzeniu mają bardziej wyrazisty smak.

‘Red Comice’

Obecnie na rynku są dwa mutanty odmiany ‘Komisówka’ o czerwonej skórce. Starszy i najbardziej znany to ‘Red Doyenné van Doorn’, którego owoce zbywane są pod marką Sweet Sensation® przez firmę The Greenery. Natomiast Regal Red® jest nadal mało powszechny w Europie. Wywodzi się ze Stanów Zjednoczonych. Jego owoce są mniej lub bardziej wybarwione na intensywnie ciemnoczerwono (fot. 4).

Obydwa mutanty plonują na średnim poziomie – plon można porównać do ‘Doyenné du Comice’. Problemem u Regal Red® jest podatność na choroby wirusowe. W Sint-Truiden posadzono drzewa nieodwirusowane i stąd obserwuje się bardzo słaby ich wzrost i plonowanie nie jest zadowalające. W sadach doświadczalnych w Randwijk drzewa rosną nieco silniej, ale nadal gorzej niż ‘Doyenné du Comice’.
Aby zbywać owoce Regal Red®, konieczna jest współpraca z belgijską LTV. Sady tej odmiany już wkrótce mają zająć 100 ha.

‘Cepuna’ (Migo®)

Odmianę ‘Cepuna’ w 2013 r. wprowadziły na rynek współpracujące ze sobą firmy: Fruitmasters, Haspengouw i WOG/Baywa, a od 2015 r. jest ona znana także pod marką Migo®. Jak poinformował podczas dnia otwartego D. van Hees, obecnie posadzono już 300 tys. drzewek tej odmiany, a kolejne 150 tys. znajduje się w produkcji szkółkarskiej.

Owoce ‘Cepuny’ kształtem przypominają te u ‘Konferencji’ (fot. 5). Ich skórka jest jednak gładsza, a shelf-life dłuższy. Z tego względu, w przeciwieństwie do ‘Konferencji’, mogą być zbywane na bardziej odległych rynkach, np. chińskim. Na gładkiej skórce są jednak widoczne wszelkie uszkodzenia mechaniczne, np. po opadzie gradu. Są one bardziej widoczne niż na ordzawionej skórce odmiany ‘Konferencja’ – informowała A. Gomand. Zwróciła ona uwagę sadowników na to, że – jak wynika z jej już 15-letniego doświadczenia z tą odmianą – zbiór owoców powinien odbywać się około 5 dni po ‘Konferencji’ i wówczas można je dłużej przechować. Wprawdzie owoce ‘Cepuny’ mają niższą od ‘Konferencji’ jędrność, ale tracą ją po zbiorze znacznie wolniej. ‘Cepuna’ jest też mniej niż ‘Konferencja’ wrażliwa na przymrozek wiosną. Nawet w latach, gdy plonowanie ‘Konferencji’ było słabsze ze względu na przymrozek, ‘Cepuna’ plonowała dobrze.

Red Modoc®

Skórka owoców odmiany Red Modoc® (‘Lowry 2’) jest ciemnoczerwona (fot. 6). Odmiana ta pochodzi ze Stanów Zjednoczonych, a jedną z linii rodzicielskich jest ‘Bonkreta Williamsa’. Zdaniem D. van Heesa, wśród rodziców Red Modoc® jest także odmiana ‘Forelle’, jednak smak gruszek przypomina smak owoców ‘Bonkrety’. Mimo że plonowanie drzew tej odmiany, posadzonych w 2012 r. w Sint-Truiden, było w sezonie 2016 słabe, odmiana uważana jest za bardzo plenną. Wydaje także atrakcyjne, duże owoce, których zbiór przypada 2–3 tygodnie po ‘Konferencji’. Niestety, według A. Gomand nie nadają się one do długiego przechowywania.

Prawa do sprzedaży owoców Red Modoc® ma firma D&G Fruit z Sint-Truiden. W planach jest założenie sadów tej odmiany z 250 tys. drzewek u jak najmniejszej liczby sadowników.

‘Oksana’ (Xenia®)

To dość znana odmiana. Wydaje duże owoce (fot. 7), przez co jest bardzo plenna. Smak zależy od wielkości owoców. Przed sadownikami stoi bardzo trudne zadanie, aby wyważyć produkcję – znaleźć równowagę między wielkością plonu, wielkością owoców a smakiem gruszek. Jak informował D. van Hees, tylko w Holandii założono już 120 ha sadów z ‘Oksaną’, a kolejne 150 ha nasadzeń tej odmiany znajduje się w innych krajach.

Artykuł pochodzi z EFM 10/2016 (tłum. D. Łabanowska-Bury)