Sok z ekologicznej jagody kamczackiej firmy Nutracevit, BIOHASKAP® Vitality podczas targów BIOFACH w Norymberdze w 2019 roku zdobył tytuł Best New Product 2019 w kategorii napoje, pokonując 100 innych produktów ekologicznych z całego świata. Zapraszamy do zapoznania się z krótkim wywiadem z Małgorzatą Jaszyk, współwłaścicielką marki.
1. Skąd wziął się pomysł rozpoczęcia przygody z uprawą jagody kamczackiej biorąc pod uwagę, że dopiero obecnie ten gatunek staje się popularny?
Małgorzata Jaszyk, Nutracevit – To wszystko, przez mojego brata – namówił mnie żebyśmy zaczęli rodzinny biznes, żebym już nie wracała do korporacji, żebyśmy mieli coś dla siebie i naszych dzieci. Dwa lata szukaliśmy pomysłu i tak znaleźliśmy jagodę kamczacką
2. Jak na początku wyglądał market-research? Czy trudno było o sadzonki
i wiedzę na temat uprawy?
Marcin Jaszyk, Nutracevit – Najwięcej literatury było po japońsku, bo jagoda kamczacka wywodzi się z Hokkaido, tam nazywa się hasukapu, dlatego międzynarodowo przyjęła się nazwa haskap. Wynajęliśmy studentkę japonistyki i z jej pomocą godzinami czytaliśmy jak ją uprawiać, oglądaliśmy filmy farmerów japońskich, oferty produktów z jagody w sklepach on-line. Nawiązaliśmy tez kontakt z rodzicami polskich odmian jagody – państwem Zofią
i Hieronimem Łukaszewski, którzy dali nam wiele wskazówek dotyczących uprawy. Sadzonki zamówiliśmy na rok wcześniej, bo w 2014 roku jak zakładaliśmy plantację, roślina była jeszcze bardzo mało znana.
3. Czy uprawa należy do wymagających? Jeszcze kilka lat temu uważano, że jest to gatunek odporny na choroby i żerowanie szkodników. A jak wygląda rzeczywistość?
Małgorzata Jaszyk, Nutracevit – Trudno nam odpowiedzieć na to pytanie, bo nie mamy porównania. Na początku bardzo ważne, żeby materiał nasadzeniowy był doskonałej jakości i taki mieliśmy – po pierwszej zimie wypadło nam zaledwie kilka krzaków na kilkanaście tysięcy. Słuchaliśmy rad pana Hieronima i się do nich stosowaliśmy. Jagoda ma swoje choroby, u nas w mokrych latach pojawia się mączniak, a w suchych silne poparzenia słoneczne, bo jagoda jest rośliną poszycia leśnego. Mieliśmy też tarcznika na kilkunastu krzewach i podjęliśmy decyzje o ich wycięciu do zera, żeby nie zainfekować reszty plantacji. O dziwo, krzewy te odrodziły się niesamowicie w kolejnym roku i są zdrowe.
4. Co decyduje o dochodowości produkcji? Wiemy, że wadą uprawy jagody kamczackiej jest stosunkowo krótki okres sprzedaży tych owoców. Jakie Państwo znaleźliście rozwiązanie?
Marcin Jaszyk, Nutracevit – Od początku założyliśmy, że będziemy naszą jagodę przetwarzać. Dzięki temu tylko niewielką część sprzedajemy jeszcze w trakcie zbiorów,
z większości robimy sok albo proszek pod własnym brandem BIOHASKAP®, który zarejestrowaliśmy w 2018 roku. Jakość surowca jest kluczowa, żeby mieć finalnie produkt przeznaczony głównie na eksport: odpowiednia uprawa, termin zbioru, przetwarzanie.
5. Jak zmienia się w Polsce i na świecie uprawa tych owoców? Czy szybko wzrasta powierzchnia plantacji? Czy tutaj również obserwuje się jakieś specyficzne trendy? Co z uprawą w tunelach?
Marcin Jaszyk, Nutracevit – Pierwsze komercyjne plantacje jagody kamczackiej powstały ponad 10 lat temu w Kanadzie, w Polsce przez lata był to krzew uprawiany przez działkowców. Najwięcej plantacji powstało kilka lat temu, niestety ze względu na brak rejestracji tego owocu w Unii Europejskiej do 2018 roku i jego nadal niewielką znajomość, są duże problemy ze sprzedażą. Z tego powodu wiemy, że część plantatorów likwiduje obecnie plantacje, a dynamika nasadzeń się zmniejszyła. Na Konferencji Kamczackiej
w listopadzie zeszłego roku Niemcy prezentowali swoje doświadczenia z uprawy tunelowej
i nie rekomendują jej ze względu na wysokie koszty produkcji i zły rozwój krzewów.
6. Czy Państwa plantacja od samego początku była plantacją ekologiczną? Jakie wiążą się z tym wady, a jakie zalety?
Małgorzata Jaszyk, Nutracevit – Tak, wiedząc jak prozdrowotnym owocem jest jagoda kamczacka, nie wyobrażaliśmy sobie żeby uprawiać go konwencjonalnie i stosować pestycydy. To by było sprzeczne z naszą komunikacją produktu w segmencie zdrowej żywności. Czekaliśmy na certyfikat plantacji 3 lata, tak samo certyfikacji został poddany cały proces produkcji, co oznacza podwójnie więcej pracy z prowadzeniem dokumentacji, kontrolami itd. Sama uprawa po prostu wymaga dobrej obserwacji roślin i wprowadzania działań profilaktycznych, czasami podjęcia trudnych decyzji żeby ochronić całą plantację. Trudniej na pewno walczy nam się z gryzoniami, bo nie stosujemy żadnych trutek obawiając się o myszołowy, które zamieszkują nasz teren. Mamy za to miej kłopotów
z ptakami objadającymi krzewy.
Chętnie nawiążemy współpracę z innymi certyfikowanymi plantatorami jagody kamczackiej, ale nie pseudoekologicznymi. Dzwoni do nas mnóstwo rolników oferujących nam swoją jagodę i są zadziwieni, że jak to, jak w ich jagodzie nie ma pozostałości, to ona nie jest ekologiczna? No nie jest, bo to nie chodzi tylko o pestycydy ale o to czy uprawa jest ekologiczna, dba o bioróżnorodność, używane są naturalne nawozy itd. i to poświadczają agencje certyfikujące.
7. Jak radzicie sobie Państwo z dystrybucją i sprzedażą produktów? Zauważyłam, że jednym ze sposobów promocji jest udział w targach typu NaturaFood. W jaki inny sposób popularyzujecie i reklamujecie te „bomby witaminowo-antyoksydantowe”?
Małgorzata Jaszyk, Nutracevit – Tak bierzemy udział w targach, w Polsce i Europie, prezentując nasze produkty, robiąc degustacje i ucząc, jakim wspaniałym owocem jest jagoda kamczacka. Dużo też pracujemy w social mediach, obecnie planujemy kampanie mailingowe i reklamy. Prosimy też naszych Klientów, którym zasmakował nasz sok czy proszek BIOHASKAP, by polecali nasze produkty znajomym.
8. Jagodę kamczacką ze względu na charakterystyczną goryczkę (podobnie jak w przypadku aronii) ciężko spożywać na surowo. W jaki sposób przetwarzać te owoce, aby procesy, jakim są poddane, nie powodowały obniżenia zawartości składników biologicznie aktywnych – tych o własnościach wzmacniających, antyseptycznych i odtruwających organizm.
Małgorzata Jaszyk, Nutracevit – To nieprawda, że jagoda kamczacka jest gorzka, może stare odmiany takie były, ważny jest również sposób uprawy i czas zbioru. Nasza jest słodka, z ledwo wyczuwalną goryczka i zajadamy się nią w świeżej postaci. A Klienci, którzy od nas zamawiają, biorą jej więcej z każdym rokiem. Jeśli chodzi o przetwarzanie, to tak jak w przypadku wszystkich antyoksydantów, trzeba to robić delikatnie i krótko, bez wysokiej temperatury, bo antocyjany są na nią wrażliwe.
9. Coraz więcej naukowcy i dietetycy mówią o French paradox… Czy jagoda kamczacka ma szansę na zostanie „żywnością przyszłości” ?
Małgorzata Jaszyk, Nutracevit – To ciekawe, że pyta Pani o French paradox, ostatni raz rozmawialiśmy o tym podczas wizyty u prof. Elizy Lamer-Zarawskiej, która była wielkim orędownikiem jagody kamczackiej. Tak, jagoda ma bardzo bogaty profil polifenolowy, zawiera głównie antocyjany, ale też kwas chlorogenowy, luteoinę, kwercetynę, katechiny
i ostatnio odkryte irydioidy, które mają silne właściwości przeciwzapalne. Jest to z pewnością superfood i może stać się hitem zdrowego odżywiania, ale wymaga jeszcze dużo promocji i pewnie wiele lat pracy w edukowaniu o jej prozdrowotnych właściwościach.
Wywiad przeprowadziła Katarzyna Owczarek
Notatka od redakcji:
Sok z ekologicznej jagody kamczackiej firmy Nutracevit, BIOHASKAP® Vitality podczas targów BIOFACH w Norymberdze w 2019 roku zdobył tytuł Best New Product 2019 w kategorii napoje, pokonując 100 innych produktów ekologicznych z całego świata.
