Czerwona porzeczka w uprawie szpalerowej – relacja z plantacji w Jastkowie

W gospodarstwie Piotra Baryły i Tomasza Woźniaka w Jastkowie na Lubelszczyźnie odbyło się spotkanie „Porzeczkowy zawrót głowy”  dotyczące szpalerowej uprawy porzeczek.  Demo Farma jest to wspólny projekt kilku firm – Timac Agro Polska,  Bayer Crop Science, Pszczelinka, Amagro, Sumi Agro, Agro Godex, a także gospodarzy spotkania. – Chcieliśmy stworzyć poligon doświadczalny i zdobyć wiedzę, jak dostosować technologię uprawy deserowej porzeczki do polskich warunków klimatycznych –  wyjaśniał gospodarz spotkania, dr Piotr Baryła.

Produkcja owoców deserowych jest dziś gwarancją wyższej opłacalności, jednak informacje dotyczące szpalerowej uprawy porzeczek są trudno dostępne. Kwatera porzeczek prowadzonych w formie szpalerowej w Jastkowie nazwana została roboczo jako Demo Farma Porzeczkowa. Będzie ona otwarta dla producentów chcących zdobywać wiedzę i wymieniać się doświadczeniami. Na demo farmie postawiono na porzeczkę czerwoną (podstawowy gatunek), białą (uzupełnienie) i czarną (testy w celu znalezienia optymalnej do upraw szpalerowych). Niestety, wystąpił duży kłopot ze znalezieniem odpowiedniej jakości materiału szkółkarskiego. 

Rośliny są sadzone i prowadzone w dwóch systemach. Pierwszy z nich opiera się na sadzonce dwuletniej, dwupędowej. Testowany jest również system z sadzonki jednopędowej, sadzonej co 25 cm. Negatywnym aspektem jest wysoki koszt zakupu, ponieważ mówimy o 14 tys. sadzonek na hektar. Rośliny prowadzone są przy drucie sadowniczym, co pół metra (50, 100, 150, 200 cm).  Rozstawa 2,70 cm między rzędami, została powiększona w porównaniu do rozwiązań holenderskich z tego względu, że były obawy o uszkadzanie owoców przez ciągnik.Plantacja prowadzona jest na palach drewnianych, przygotowana pod montaż daszków. W tym roku pojawiły się jednak obawy, czy konstrukcja będzie w stanie wytrzymać nawałnice, z którymi mieliśmy do czynienia przez ostatnie tygodnie. Ze względu na redukcję kosztów zrezygnowano z bambusów i użyto muliklipsów. 

Rośliny są własnokorzeniowe, nie jest to materiał szczepiony ze względu na duże koszty (przy 7-14 tysiącach roślin na hektar jest to duży nakład). Jeśli chodzi o dobór odmian, w tym gospodarstwie podstawową jest czerwona porzeczka odmiany ‘Rovada’, dwie odmiany dobrane zostały pod względem zbioru wczesnego, przyspieszonego (być może zostaną przykryte tunelami) – jest to odmiana  ‘Jonkheer van Tets’ i francuska ‘Junifer’. Porzeczka biała – odmiana ‘Blanka’. Ten rok jest nietypowy pod względem warunków pogodowych (susza, przymrozki, ulewy i gradobicia). W gospodarstwie zanotowano 13 dni z temperaturą poniżej zera, wiosna była sucha, maj wilgotny i zimny, a od 1 czerwca do chwili obecnej odnotowano 155 mm wody na metr.Na demo farmie prowadzone są między innymi doświadczenia pod kątem porównania dwóch technologii nawożenia, wpływu zapylenia na jakość owoców (murarki ogrodowej), zrównoważonej ochrony (w początkowej fazie, przy największej presji chorób, stosowane są fungicydy, działanie wspomagane jest preparatami biologicznymi, jak również preparatami o działaniu mechanicznym). Mowa była również o pierwszych wnioskach. dr Baryła zwraca uwagę na jakość sadzonek – trzeba stawiać na materiał najwyższej jakości. Po drugie, ważne jest odpowiednie prowadzenie i cięcie roślin. W tym sezonie zostawiona została także zbyt duża liczba gron na pędzie, co prawdopodobnie obniży nieco jakość.  Podczas spotkania przedstawiciele firm biorących udział w projekcie omówili rozwiązania, które dostarczają w tej uprawie. 

Radosław Suchorzewski z firmy Bayer przedstawił program ochrony porzeczki stosowany na plantacji w Jastkowie. W tym roku głównym zagrożeniem byłą szara pleśń. Przy tym zagrożeniu ochrona opierała się na preparatach Luna Sensation 500 SC (działająca również na opadzinę liści, amerykańskiego mącznika agrestu, rdzę wejmutkwo-porzeczkową) i Teldor 500SC (dobrze sprawdzał się w trudnych warunkach pogodowych). Nowość jeśli chodzi o uprawy porzeczek (rozszerzenie rejestracji), ale dobrze już znany na rynku preprat Movento 100SC insektycyd działający systemicznie przede wszystkim na mszyce, przędziorki. Wykorzystywane były również preparaty biologiczne Serenade ASO. Więcej w wypowiedzi p. Suchorzewskiego: Grzegorz Iska przedstawił rozwiązania, jakie w uprawie dostarczyła firma Timac Agro. Przed założeniem kwatery wykonano analizy glebowe, zastosowany został nawóz z gamy Top-phos (Eurofertil 33 N-process), następnie uzupełnienie wapnia odżywczego nawozem Physiomax 975. Pod tak przygotowane stanowisko zostały wysadzone rośliny. Fertygacja prowadzona jest przy użyciu gamy nawozów KSC. Więcej w wypowiedzi: Pszczelinka na demo famie odpowiedzialna jest za zapylanie upraw. Przemysław Kapka wyjaśnił, że dostarczono na tę powierzchnię (ponad hektar) 4 tysiące kokonów murarki ogrodowej, 3 mini ule i 2 w wersji podstawowej. W doświadczaniu, podczas kwitnienia na części krzaków zostały założone izolatory, które uniemożliwiły zapylenie przez pszczoły. Jakie wyniki uzyskano? Więcej w filmie: Drugi program nawożenia stosowany na plantacji oparty był na rozwiązaniach firmy Amagro. Nawożenie dolistne skupione na linii Plantafol (nawozy N-P-K z mikroelementami), wykorzystana była również gama biostymulatorów – przede wszystkim Maegafol o działaniu antystresowym i stymulującym wzrost,  a także preparaty algowe – Mc Cream i Mc Set, które mają za zadanie budować jakość i wielkość plonu. W kwestii ochrony warto zwrócić uwagę na preparat Lecitec, zawierający lecytynę ma za zadania wspomagać ochronę fungicydową. O szczegółach opowiadali Ryszard Marczak i Krzysztof Komisarczuk:  Sławomir Stankiewicz z firmy Sumi Agro wyjaśnij sposób działania produktu Isonet Z, czyli środka ochrony roślin w formie zawieszki (dyspensera), który zawiera feromon przeznaczony do wabienia i dezorientacji samców przeziernika. Oprócz stuprocentowej skuteczności, główną zaletą jest brak pozostałości:Jak wygląda plantacja można obejrzeć na filmie: Szpalerowa uprawa porzeczek – odmiany, rozstawa, rusztowanie