W pierwszych dniach stycznia br. ukazała się kolejna, autorska edycja „Programu Ochrony Roślin Sadowniczych” firmy Plantpress Sp. z o.o. Poniżej, w telegraficznym skrócie, przedstawiam informacje o zmianach w zaleceniach na rok 2014.
Wyeliminowane z ochrony roślin sadowniczych
W tym roku w sadach i jagodnikach nie wolno stosować już fungicydu Ardent 500 SC. Krezoksym metylu, który był składnikiem ww., usuniętego z rejestru środka ochrony, może być nadal wykorzystywany i jest dostępny w formie innego preparatu handlowego od lat dostępnego polskim sadownikom. Po wycofaniu akarycydu Apollo Plus 060 OF, dostępny jest co prawda w doborze Apollo 500 SC, ale, o ile ten pierwszy mógł być szeroko stosowany w ochronie drzew owocowych przed przędziorkami, o tyle pozostający ma rejestrację wyłącznie do ochrony jabłoni przed przędziorkiem owocowcem.
Z ochrony roślin sadowniczych wyeliminowane zostały także: fungicydy Folpan 80 WG, Sancozeb 80 WP oraz zoocydy – Dursban 480 EC, Fastac 100 EC, Magus 200 SC. Środki te nie zostały usunięte z „Rejestru…” i są dostępne w handlu, lecz ich rejestracje są zawężone do stosowania w uprawach roślin rolniczych, warzywnych albo ozdobnych.
Podobna sytuacja dotyczyła będzie także zoocydu SpinTor 240 SC. Okres na zużycie istniejących zapasów środka, dla unieszkodliwiania, przechowania i stosowania, upłynął 30.03.2014 r. W handlu dostępny jest środek o tej samej nazwie i składzie, z zezwoleniem MRiRW nr R-131/2012 z 28.09.2012 r., ale jego rejestracja obejmuje wyłącznie zastosowanie w ziemniakach i roślinach warzywniczych. Podobnie rzecz się ma z insektycydem Sumi-Alpha 050 EC. Zezwolenie MRiRW nr 90812001 z 21.12.2001 r. uwzględnia ochronę drzew i krzewów owocowych przed wieloma szkodnikami, jednak środek o tym numerze może znajdować się w obrocie tylko do 30.06.2014 r.
Potem jego rejestracja obejmie wyłącznie ochronę roślin rolniczych oraz warzywnych.
Zawężone rejestracje
W efekcie przedłużenia dotychczasowych zezwoleń, niektórym ze środków zawężono zakres stosowania. Tak stało się z fungicydem Bumper 250 EC. Według zezwolenia MRiRW nr 558/99 z 21.05.1999 r., środka tego można było używać w ochronie jabłoni i wiśni. Obecnie w etykiecie z zezwoleniem MRiRW nr R-74/2011 z 19.12.2011 r. figurują zalecenia wyłącznie dla jabłoni (ochrona przed mączniakiem jabłoni i parchem jabłoni). Dithane® (zawierający mankozeb), używany od poprzedniego stulecia powszechnie w ochronie prawie wszystkich gatunków sadowniczych przed wieloma chorobami, od tego sezonu może być stosowany tylko w sadach jabłoniowych do ochrony przed parchem jabłoni.
Nieco inne ograniczenie objęło zoocyd Actara 25 WG, w tym przypadku zmiana dotyczy terminu stosowania. Środka tego nie można już używać w okresie zielonego pąka jabłoni, gdyż ze względu na europejskie postanowienia, niektóre substancje aktywne neonikotynoidów zaleca się stosować w okresie bezpiecznym dla pszczół – w tej sytuacji w przypadku zwalczania mszyc, w tym bawełnicy korówki – dopiero po kwitnieniu, w początkowym okresie wzrostu zawiązków owoców.
Podwójne rejestracje
Niektórym ze środków ochrony kończy się w tym sezonie termin rejestracji. Aby utrzymać dany preparat w obrocie, wymagane było jej przedłużenie. W wyniku tego procesu w handlu znajdują się środki o tej samej nazwie, takiej samej zawartości substancji aktywnych, jednak o różnym zakresie zaleceń. W naszym „Programie…” użytkownik natknie się na podwójne opisy charakteryzujące środek o tej samej nazwie, ale z różnymi numerami zezwoleń rejestracyjnych. Omawiana sytuacja dotyczy fungicydu Antracol 70 WG, który z zezwoleniem MRiRW nr 728/2000 r. z 12.07.2000 r. może być stosowany do 29.08.2014 r. w ochronie jabłoni i grusz przed parchem, a z zezwoleniem MRiRW nr R-47/2013 r. z 25.03.2013 r. – wyłącznie w ochronie jabłoni przed parchem. Merpan 80 WG z zezwoleniem MRiRW nr R-105/2013 z 24.06.2013 r. dopuszczony jest do ochrony jabłoni i gruszy przed parchem oraz wiśni przed gorzką zgnilizną i drobną plamistością drzew pestkowych. Jednocześnie w sprzedaży znajduje się dostępny do 30.06.2014 r. Merpan 80 WG z zezwoleniem MRiRW nr R-24/2009 z 26.02.2009 r. zarejestrowany jedynie do ochrony jabłoni i gruszy przed parchem. W przypadku tego środka nowa rejestracja jest szersza od starszej. Niestety inny los spotkał popularny, powszechnie używany aficyd Pirimor 500 WG.
Ten z zezwoleniem MRiRW nr 769/2000 z 16.08.2000 r. służy do ochrony brzoskwiń, czereśni, grusz, śliw, wiśni, orzecha włoskiego, leszczyny, agrestu, porzeczki, maliny, truskawki, winorośli przed mszycami i bawełnicą korówką, ale w takim zakresie może być stosowany do 28.08.2014 r. Pirimor 500 WG z zezwoleniem MRiRW nr R-30/2013 z 19.02.2013 r. uzyskał rejestrację wyłącznie do ochrony jabłoni przed mszycą jabłoniową. Podobnie stało się z zoocydem Karate Zeon 050 CS. Zezwolenie MRiRW nr 878/2001 z 15.10.2001 r. dawało możliwość stosowania go w uprawach drzew i krzewów owocowych do ochrony przed wieloma szkodnikami. Okres na zużycie istniejących zapasów tego środka, dla unieszkodliwiania, przechowania i stosowania, upływa 28.08.2014 r. Jednocześnie w sprzedaży jest produkt z zezwoleniem MRiRW nr R-31/2013 z 18.02.2013 r. zarejestrowany wyłącznie do ochrony jabłoni przed mszycą jabłoniową. Polyram 70 WG z zezwoleniem MRiRW nr 784/2000 z 13.11.2000 r. dopuszczony jest do 30.06.2014 r. w ochronie jabłoni i gruszy przed parchem oraz porzeczki i agrestu przed opadziną liści porzeczki, białą plamistością liści i rdzą wejmutkowo-porzeczkową, a Polyram 70 WG z zezwoleniem MRiRW nr R-14/2013 z 23.01.2013 r. wyłącznie w ochronie jabłoni przed parchem. Z podwójnymi rejestracjami spotkać się będzie można, nabywając także środki: Polyversum WP, Switch 62,5 WG, Zato 50 WG, ale w tym przypadku sprawy mają się nieco inaczej, o czym poniżej.
Ochrona upraw małoobszarowych
Wielu producentów środków ochrony roślin bądź ich przedstawicieli w Polsce, a także kilka krajowych organizacji branżowych uzyskało rozszerzenie rejestracji wybranych środków na stosowanie w uprawach małoobszarowych.
Należy jednak mieć świadomość, że odpowiedzialność za skuteczność działania i fitotoksyczność środka ochrony roślin stosowanego w uprawach małoobszarowych ponosi wyłącznie jego użytkownik (jest to wyraźnie zaznaczone w etykiecie produktu). Oznacza to, że w przypadku np. braku oczekiwanej skuteczności środka bądź nadmiernych jego pozostałości w płodach rolnych nie można ubiegać się o rekompensatę u wprowadzającego środek do obrotu.
Od tego sezonu rozszerzenie zakresu stosowania o uprawy małoobszarowe uzyskały fungicydy do ochrony:
- Bellis 38 WG – gruszy (gorzka zgnilizna i mokra zgnilizna);
- Polyversum WP – czereśni (szara pleśń), gruszy (szara pleśń, choroby przechowalnicze);
- Rovral Aquaflo 500 SC – czereśni, wiśni (brunatna zgnilizna drzew pestkowych);
- Signum 33 WG – czereśni, moreli, brzoskwini, śliw (brunatna zgnilizna drzew pestkowych);
- Switch 62,5 WG – czereśni, wiśni, śliw, moreli, brzoskwini, nektaryny (brunatna zgnilizna drzew pestkowych), gruszy (szara pleśń, gorzka zgnilizna, mokra zgnilizna, brunatna zgnilizna).
Od tego sezonu rozszerzenie zakresu stosowania o uprawy małoobszarowe uzyskał zoocyd Calypso 480 SC – do ochrony brzoskwini, moreli (mszyce), orzecha laskowego (słonkowiec/słonik orzechowiec), wiśni (nasionnica trześniówka).
Zmiany dawkowania, terminu stosowania, karencji
Calypso 480 SC w ochronie śliwy przed owocnicami zaleca się stosować 2 razy (a nie jeden raz, jak dotychczas) w sezonie, w końcowym okresie opadania płatków kwiatowych, w dawce 0,15 l/ha (max. i zalecana), a nie jak wcześniej – 0,15 l (max.*) 0,1–0,15 l/ha (zalecana*). Wydłużono karencję fungicydom Merpan 80 WG z 7 dni do 28 dni – jabłoń i grusza, i Mythos 300 SC z 14 dni do 56 dni – jabłoń i grusza.
Nowe fungicydy, zoocydy, regulator wzrostu
Lista fungicydów dopuszczonych do stosowania w ochronie drzew owocowych została poszerzona o: Aplosar 80 WG (tiuram), Armicarb SP (wodorowęglan potasu), Penncozeb 80 WP (mankozeb), Qualy 300 EC (cyprodynil), Vondozeb 75 WG (mankozeb) – zostały zarejestrowane do ochrony jabłoni przed parchem; Malvin 80 WG (kaptan) – do ochrony jabłoni i gruszy przed parchem, wiśni przed gorzką zgnilizną; Topas 100 EC (penkonazol) – jabłoni i gruszy przed mączniakiem prawdziwym.
Lista zoocydów dopuszczonych do stosowania w ochronie drzew owocowych została poszerzona o: Cyren 480 EC (chloropiryfos) – do ochrony jabłoni przed owocówką jabłkóweczką oraz śliwy przed mszycą śliwowo-trzcinową; Kanemite 150 SC (acekwinocyl) – do ochrony jabłoni przed przędziorkiem owocowcem; Karate 2,5 WG (lambda-cyhalotryna) – jabłoni przed mszycą jabłoniową; Polytanol GR (fosforek wapnia) – drzewa i krzewy owocowe przed kretem i karczownikiem ziemnowodnym; Madex MAX (Cydia pomonella Granulosis Virus) – jabłoni i gruszy przed owocówką jabłkóweczką; Rumo 30 WG (indoksakarb) – jabłoni przed owocówką jabłkóweczką i zwójkami liściowymi.
Natomiast Topper 10 ST (trichlopyr) to nowy regulator wzrostu, zapobiegający przedzbiorczemu opadaniu owoców jabłoni i gruszy, w przypadku jabłoni także poprawiający wybarwienie owoców.
