Ubiegłoroczne drastyczne wzrosty cen włóknin polipropylenowych spowodowały, iż część plantatorów postanowiła pozostawić swoje nasadzenia na zimę bez zabezpieczenia przeciwmrozowego. W efekcie na wielu plantacjach obserwuje się silne uszkodzenia mrozowe szyjki korzeniowej. Stopień tych uszkodzeń jest uzależniony głownie od lokalizacji plantacji, odmiany, zdrowotności roślin oraz sposobu nawożenia.
Ubiegłotygodniowe lustracje plantacji zlokalizowanych w głównych rejonach uprawy truskawki (rejony Czerwińska nad Wisłą, Grójeckie, Lubelszczyzna, Dolnośląskie) pozwoliły na wstępne szacunki skali uszkodzeń. Poniżej kilka spostrzeżeń na temat powstałych uszkodzeń mrozowych w zależności od odmiany.
Flair jest bardzo wartościową odmianą do uprawy tunelowej oraz na przyspieszony zbiór pod okrywą z folii perforowanej lub z włókniny polipropylenowej rozkładanych na płask. Uprawa tej odmiany w otwartym gruncie, bez jakiejkolwiek zimowej okrywy, jest bardzo ryzykowna i w niekorzystnych układach pogodowych, jakie miały miejsce ubiegłej zimy, może skutkować uszkodzeniami mrozowymi (fot. 1). Pod okrywą z włókniny i folii Flair przezimowała dobrze, a nie sporadyczne uszkodzenia spotykane są jedynie na roślinach chorych lub osłabionych poprzez niewłaściwe posadzenie (fot. 1a)
Alba to standard, jeśli chodzi o odmiany „na przyspieszony zbiór” o relatywnie dobrej odporności mrozowej. Niestety na plantacjach nieokrytych na zimę uszkodzenia mrozowe na tej odmianie mogą być znaczne (fot. 1b). W rejonie Czerwińska nad Wisłą większość plantacji tej odmiany jest pozostawiana na zimę pod okrywą, gdzie jej stan przezimowania jest dobry (fot. 1c)
Rumba – jej nasadzenia w ostatnich latach zdominowały dobór odmianowy. Okazuje się jednak, iż odmiana ta pozostawiona na zimę bez okrywy może mocno ucierpieć (fot. 2). Czynnikiem istotnie osłabiającym mrozoodporność truskawki każdej odmiany jest przenawożenie azotem. W przypadku Rumby jest to o tyle łatwe, iż odmiana ta ma ogromne wymagania żywieniowe. Plantator stosując intensywny harmonogram nawożenia musi odpowiednio wcześnie wprowadzić rośliny w stan uśpienia (fot. 3).
Asia jest odmianą cenioną głównie za smak owoców. Biorąc pod uwagę, iż odmiana ta wywodzi się z cieplejszych stref klimatycznych, pozostawiona w rodzimych warunkach klimatycznych bez okrywy przeciwmrozowej może mocno ucierpieć od zimowych spadków temperatury. Pod okrywą z włókniny polipropylenowej p23 lub folii perforowanej w rejonie Czerwińska nad Wisłą przezimowała dobrze (fot. 4)
Aprica to ceniona odmiana środka sezonu truskawkowego o olbrzymim potencjale plonotwórczym oraz pięknych owocach o bardzo dobrej trwałości pozbiorczej. Ogólnie Aprica uznawana jest za odmianę o dobrej odporności mrozowej, jednak zbyt intensywnie nawożona azotem oraz pozostawiona na zimę bez okrywy może mocno ucierpieć od mrozów (fot. 5)
Grandarosa, będąca w ostatnich latach swoistym hitem wśród nasadzeń odmian środka sezonu truskawkowego jest odmianą o dobrej odporności na spadki temperatur. Na lustrowanych plantacjach nie stwierdzono żadnych uszkodzeń tej odmiany (fot. 6). Podobnie dobre przezimowanie stwierdzono u późniejszych odmian truskawki czerwcowej– Magnus i Malwina.
Aby prawidłowo zdiagnozować stopień uszkodzeń mrozowych na posiadanej plantacji należy losowo wytypować kilka-kilkanaście najsłabszych sadzonek z określonej odmiany i wykonać przekrój wzdłużny przez szyjkę korzeniową (przekrój poprzeczny może nie dać odpowiednich informacji fot.7). Na stronie doradcajagodowy.pl zamieszczono 5-stopniową skalę uszkodzeń mrozowych oraz informację o potencjalnym spadku plonu w skrajnie niekorzystnych warunkach utrudniających regenerację. Wszystkie kolejne zabiegi stymulujące regenerację tych uszkodzeń powinny być dopasowane do ich intensywności.
Pierwszym elementem biostymulacji uszkodzeń mrozowych powinna być aplikacja doglebowa preparatów humusowych o wysokiej zawartości kwasów fulwowych, mających bezpośredni wpływ na stymulację i odbudowę systemu korzeniowego. Do preparatów takich należą m.in. H-850 (2-3 kg na ha), Humik (3-5 litr na ha), Carbohumik (dawkowanie w zależności od uziarnienia produktu 5-10 l na ha). Preparatem polecanym do regeneracji uszkodzeń mrozowych jest również Goteo (3-5 litr na ha), zawierający specyficzne wyciągi z alg morskich stymulujące rozwój i regenerację systemu korzeniowego.
Późniejsze zabiegi stymulujące regeneracje uszkodzeń mrozowych szyjki korzeniowej będą warunkowane głównie przebiegiem pogody. Informacje o proponowanych zabiegach będą sukcesywnie zamieszczane na stronie doradcajagodowy.pl w zakładce „truskawka”. Plantatorzy, u których wystąpiły uszkodzenia mrozowe, już dziś powinni się zaopatrzyć w standardowe zestawy preparatów i nawozów o właściwościach biostymulujących, które będą wkrótce niezbędne w zabiegach wspomagających regenerację tych uszkodzeń. Do takich preparatów na pewno należy zaliczyć Asahi SL, preparaty aminokwasowe (np. TerraSorb Complex, Aminowital Power, Kaishi, Aminoplant), preparaty zawierające prekursory fitohormonów i ekstrakty z alg (np. Maxi Grow, Kinactive Initial, Shigeki, Valkiria) oraz preparaty krzemowe ograniczające transpirację (np. Barrier Si-Ca, Potasil Plus Krzem)
Zespół Doradcy Jagodowego
