Perspektywy dla czereśni w Polsce – jaką odmianę wybrać?

Czereśnie, to bez wątpienia jedne z najatrakcyjniejszych owoców świata. Jest to istotna cecha, którą my, sadownicy musimy umiejętnie wykorzystać poświęcając wiele uwagi uzyskaniu wysokiej jakości owoców.

Łatwiej bowiem jest sprzedać i uzyskać dobrą cenę produkt o wysokich parametrach jakościowych niż produkt przeciętnej lub kiepskiej jakości. Jakość jest pojęciem względnym, szczególnie w ujęciu odmianowym, ponieważ w wypadku każdej z odmian stanowią o niej inne parametry. Należy jednak mieć na uwadze fakt, że w przyszłości jakość produkowanych przez nas czereśni będzie nie tylko wykładnikiem ceny ale i możliwości sprzedaży.
Zależy ona od kilku czynników agrotechnicznych, które będą ważne dla nowo zakładanych sadów czereśniowych oraz opłacalności tych nasadzeń.

Odmiany czereśni

Podczas zakładania sadu czereśniowego wybór odpowiednich odmian jest jedną z najważniejszych decyzji. Dominujące w uprawie odmiany ‘Kordia’ i ‘Regina’ charakteryzują się unikalnymi cechami jakościowymi oraz walorami smakowymi akceptowanymi przez konsumentów na całym świecie. Pozytywne wyniki w doświadczeniach uprawowych nowych odmian ‘Areko’ i ‘Irena’, będących dobrymi zapylaczami dla ‘Kordii’ i ‘Reginy’, pozwalają przypuszczać, że asortyment odmian akceptowanych przez konsumentów poszerzy się. Odmiany te zaczynają odnajdywać swoje miejsce w sadach produkcyjnych i spotykają się z dobrymi opiniami ze strony odbiorców, bazujących na gustach konsumentów (marketach).

Istotną zmianą na rynku obserwowaną przez nas w ostatnich latach, jest rosnące zainteresowanie uprawą odmian czereśni o wczesnej porze dojrzewania. Dzieje się tak na skutek zmniejszającej się, z powodu trudności produkcyjnych, podaży owoców czereśni na początku sezonu czereśniowego. Pozwala to na uzyskanie atrakcyjnych cen, co z kolei zachęca sadowników do szukania odmian, dojrzewających w terminie ‘Burlata’, ale alternatywnych dla niego. W ostatnich latach wprowadzono do uprawy kilka perspektywicznych odmian czereśni o wczesnej porze dojrzewania owoców, które cechuje wysoki poziom jakości owoców, co stwarza realne szanse na wprowadzenie na rynek atrakcyjnych owoców.

W 1. tygodniu dojrzewania czereśni (okres dojrzewania ‘Burlata’), ciekawą pozycję odmianą stanowią ‘Nimba’ i Sweet Aryana^®. Zbiór atrakcyjnych owoców w 2. tygodniu dojrzewania czereśni zapewniają Sweet Lorenz^®, a w 3. i 4. – Sweet Gabriel^® i ‘Folfer’.

Odmiany z serii Sweet^® (Włochy) charakteryzują się wysokimi produktywnością oraz jędrnością owoców, cechami istotnymi przy określaniu jakości odmiany i owoców czereśni.

Zbiór owoców czereśni trwa 8 tygodni. Dzięki nowym, atrakcyjnym odmianom, można zapewnić wysoką jakość owoców przez cały ten okres, uprawiając maksymalnie 10 odmian. Wczesne w/w odmiany zapewniają podaż owoców na pierwsze cztery tygodnie sezonu (1.–4.), zaś na następne (4.–8. tydzień) – ‘Kordia’ i ‘Regina’. Gwarantuje to wyrównany poziom jakości owoców przez cały sezon czereśniowy.

Podkładki

Wybór podkładki dla czereśni jest równie ważny jak odmiany, ponieważ od niej zależy wigor drzewa, objętość korony, wczesność rozpoczęcia owocowania i produktywność, jakość owoców oraz… wydajność pracy podczas zbioru owoców i cięcia drzew. W środkowej i północnej części Europy od 2000 r. najczęściej używanymi podkładkami dla czereśni są ‘GiSelA 5’ i ‘GiSelA 6’. W naszej ocenie najlepszą podkładką, dla większości uprawianych odmian  będzie ‘GiSelA 5’.

Jej zalety wynikają z:
Ÿ powolnego, ale dobrego wigoru;
Ÿ dobrej produktywności;
Ÿ wczesnego rozpoczynania owocowania przez młode drzewka (już w 2. roku po posadzeniu);
Ÿ wysokiej jakości owoców;
Ÿ możliwości wykorzystania do zakładania intensywnych sadów czereśniowych z obsadą od 1200 do 1800 drzew/ha;
Ÿ z uwagi na niewielkie rozmiary możliwości okrycia sadów (siatki przeciwgradowe, osłony przeciwdeszczowe).

Wybór podkładki ‘GiSelA 5’ do sadu narzuca konieczność poznania jej wymagań w stosunku do rodzaju gleby oraz dostępności wody. Najlepszą glebą dla tej podkładki jest piaszczysta glina lub gleba gliniasta o pH od 5,5 do 7. Zalecane jest również nawadnianie kroplowe (lub mikrozraszacze) z uwagi na jej niezbyt rozbudowany system korzeniowy.

Materiał do sadzenia:
knip-boom czy drzewka jednoroczne?

Sadownicy mają do wyboru drzewka jednoroczne (nierozgałęzione) lub 2-letnie tzw. knip-boom (z więcej niż ośmioma pędami bocznymi).

Drzewka jednoroczne mają bardzo małą objętość i formowanie ich koron należy przeprowadzić samodzielnie w sadzie. Jest to niełatwe zadanie, ponieważ w celu uzyskania pędów bocznych wymaga ono cięcia, a to często powoduje problemy z chorobami kory i drewna (rak bakteryjny). Kolejną wadą drzewek jednorocznych jest niska produkcja z nich w pierwszych trzech latach wzrostu w sadzie. W czwartym roku po posadzeniu wielkość drzew jest już wystarczająca, dla zapewnienia dobrej produkcji owoców.

Cechą drzewek typu knip-boom, odróżniającą je od jednorocznych, jest bez wątpienia znaczna objętość korony drzewek sadzonych w sadzie, ponieważ formowanie ich odbyło się w szkółce. Zwykle każde drzewko ma wyprowadzone co najmniej 8 bocznych pędów. Gwarantuje to, że sadownik otrzymuje dobrze rozgałęzione, jednolite drzewka, które w ciągu pierwszych 2 lat w sadzie nie wymagają żadnych istotnych zabiegów przy tworzeniu korony. Zaletą z tego wypływającą jest obniżenie ryzyka wystąpienia chorób kory i drewna w początkowym okresie wzrostu drzewek w sadzie z powodu braku konieczności ich cięcia i formowania. Zapewnia to mniejsze nakłady pracy i niższe koszty, a sad założony z takich drzewek będzie wyrównany.

Największą zaletą knip-boom jest zdolność produkcyjna w 2. i 3. roku po posadzeniu. Uformowana w szkółce z ponad ośmiu bocznych pędów koronka gwarantuje zbiór 2–4 kg owoców w drugim roku po posadzeniu w sadzie.

Porównując nierozgałęzione drzewka jednoroczne i knip-boom na etapie zakładania sadu, zakup drzewek knip-boom będzie wiązał się z wyższymi nakładami finansowymi niż zakup drzewek jednorocznych. Jednak potencjał produkcyjny drzewek knip-boom w drugim i trzecim roku po posadzeniu jest znacznie wyższy niż drzewek jednorocznych, co zapewnia zwrot z nakładów inwestycyjnych znacznie wyższy i wcześniejszy niż po posadzeniu drzewek jednorocznych. Ponadto wszystkie drzewka będą wyrównane w sadzie, co ułatwi ich pielęgnację, głównie cięcie.

Wnioski

Istnieje o wiele więcej aspektów technicznych związanych z uprawą czereśni i produkcją wysokiej jakości owoców, niż wymienione w tym artykule. Planując inwestycję w nowy sad, należy dobrze się zastanowić i policzyć koszty, aby dokonać właściwych wyborów. Najistotniejsze jest posadzenie uformowanych, zdrowych drzewek właściwych odmiany i podkładki. Odmiana będzie decydować o jakości owoców (wielkość, kolor, smak, jędrność), a podkładka o wigorze, produktywności i sile wzrostu drzewa. Natomiast jakość drzew zadecyduje o wyrównaniu drzew w sadzie, jego jednorodności i zdolności produkcyjnej w pierwszych latach po posadzeniu drzewek. Wyżej wymienione czynniki pomogą Ci uczynić inwestycję w czereśnie opłacalnym biznesem!

Knip-boom z Depa-Fruit w Polsce

Szkółka Depa-Fruit eksportuje do Polski drzewka na podkładkach ‘Gisela 5’ i ‘GiSelA 6’ od 5 lat. Nasze drzewka czereśni są sadzone w sadach w różnych regionach kraju. Odwiedziliśmy te sady i z satysfakcją stwierdzamy, że sady wyglądają imponująco, a drzewka radzą sobie bardzo dobrze.

Dla nas ważna jest nie tylko jakość drzewek produkowanych w szkółce Depa-Fruit, ale zapewnienie jednolitości materiału do założenia sadu, wyrównanego ich wzrostu i owocowania po posadzeniu w sadzie. Świadczymy także profesjonalną obsługę posprzedażową. Naszym celem jest bowiem zadowolenie sadownika. W ten sposób staramy się stworzyć historię sukcesu dla każdego klienta!

Kontakt: Peter Durlet, Toon Vanrykel
www.depa-fruit.be
email: info@depa-fruit.be               toon@depa-fruit.be