Ochrona roślin owocowych w 2020 r.

POLECAMY

Program Ochrony Roślin Sadowniczych 2020

Po pojawiających się sukcesywnie decyzjach o kolejnych substancjach czynnych wycofywanych z użycia w Unii Europejskiej jako środki ochrony roślin zadajemy sobie pytanie – jaki jest sens i o co tak naprawdę chodzi? Nie o pieniądze, bo tych jednakowoż uszczupli się sadownikom we wszystkich krajach unijnych, gdyż nie wprowadza się równie skutecznych ale bezpiecznych dla środowiska, użytkowników i konsumentów alternatywnych związków w zamian wycofywanych. O środowisko (?) – no nie, bo gdy wyeliminuje się jedyne antidotum, rolnicy będą np. zamiast jednego zabiegu docelowo doglebowego wykonywali kilka napowietrznych aby uzyskać efekt. O zmniejszenie produkcji roślinnej (?)…

Kliknij tu i przejdź do strony sklepu Wydawnictwa Plantpress, by zakupić Program Ochrony Roślin Sadowniczych na 2020 lub otrzymaj go w pakiecie korzyści przy prenumeracie rocznej czasopisma MPS SAD.

Wycofywane w UE substancje

Mimo iż część związków, które wymienię (w kolejności eliminowania w tym roku), nie była zarejestrowana do ochrony sadów i jagodników, jej wycofanie już w tym roku odczują także sadownicy. Propikonazol może być stosowany tylko do 19 marca, metiokarb – do 3 kwietnia, chloropiryfos i chloropiryfosM – do 16 kwietnia, chlorotalonil – do 20 maja, dimetoat – do 30 czerwca, desmedifam – do 1 lipca. Już teraz wiadomo, że data graniczna na stosowanie tiachloprydu (tiakloprydu, decyzja z 13 stycznia br.) przypada na 3 lutego 2021 r. Po usunięciu poszczególnych substancji zmieniane są także normy NDP. Trzeba mieć to na uwadze, aby nie „eksperymentować” ze środkami po powyższych datach. Zagrożonych wycofaniem jest wiele innych związków od lat stosowanych w ochronie roślin. O każdej decyzji, jaka w tym zakresie zapadnie, będziemy niezwłocznie informowali naszych Czytelników. Na razie, tj. do 30 stycznia dokumenty unijny nie donoszą o takich przypadkach.
Trzeba mieć świadomość, że niezależne kraje unijne ustalają autonomiczne prawa i tak też m.in. postąpiła Francja zabraniając stosowania swoim rolnikom neonikotynoidów – czyli związków zaklasyfikowanych wg IRAC do grupy 4, bez względu na podgrupy. Jeśli któryś z polskich sadowników produkował owoce na rynek francuski, musi się do tych wymogów dostosować.

Usunięte z rejestru

Nie można już stosować w sadownictwie następujących fungicydów: Antracol 70 WG (propineb używany do ochrony jabłoni przed parchem); gruba produktów, której składnikiem był tiuram – Aplosar 80 WG (stosowany do walki z parchem w sadach jabłoniowych i gruszowych), Pomarsol Forte 80 WG (do ochrony jabłoni przed parchem, brzoskwini przed kędzierzawością, truskawki przed szarą pleśnią), Sadoplon 75 WP (do ochrony jabłoni i gruszy przed parchem, maliny – przed szarą pleśnią i zamieraniem pędów, truskawki – przed szarą pleśnią, wiśni – przed gorzką zgnilizną, leszczyny przed moniliozą), Thiram Granuflo 80 WG (do ochrony jabłoni przed parchem, brzoskwini przed kędzierzawością, truskawki przed szarą pleśnią); Bumper 250 EC (propikonazol do ochrony jabłoni przed mączniakiem i parchem), Grisu 500 SC (iprodion do ochrony truskawki przed szarą pleśnią).
Z listy regulatorów wzrostu wykreślono (wygasła rejestracja) SmartFresh 03 VP (wykorzystywany do wydłużenia przydatności przechowalniczej jabłek, gruszek, śliwek). Wśród dopuszczonych do stosowania jest jednak wiele innych produktów zawierających 1-metylocyklopropen, dlatego sadownicy nie powinni odczuć tej straty.
Rejestracja wygasła także używanemu do odkażania podłoża środkowi Basamid 97 GR, ale na jego miejsce został zarejestrowany Basamid, z o wiele większym zakresem możliwości stosowania w sadownictwie, więc ta zmiana wyszła do dobre.

W tym sezonie upływa termin rejestracji

Wymienionym poniżej środkom upływa termin rejestracji, przy czym być może w przypadku niektórych trwa w MRiRW proces przedłużenia rejestracji, dlatego te daty mogą ulec zmianie. Jeśli wprowadzający produkt na rynek nie wystąpił o przedłużenie rejestracji, wówczas podana data jest graniczną, do której dany środek może być stosowany.
Fungicydy: Cobresal 50 WP (tlenochlorek miedzi, do 31 lipca), Cobresal Extra 350 SC (tlenochlorek miedzi, do 31 lipca), Cuproxat 345 SC (trójzasadowy siarczan miedziowy, z zezwoleniem nr R-1/2009 do 6 lipca, w zamian patrz tabela 1.), Curzate C Extra 31 WG (cymoksanil i wodorotlenek miedzi, do 31 lipca), Dalion 50 WP (tlenochlorek miedzi, do 31 lipca), Xedathane-HN (pirymetanil, do 31 października).
Zoocydy:  Grom 200 SL, Jowisz 200 SL, Piorun 200 SL, Wulkan 200 SL, Zeus 200 SL (wszystkie pięć zawierają acetamipryd, do 30 października).

Nowe środki ochrony roślin
Od przygotowania do druku poprzedniego „Programu…” (początek stycznia 2019 r.) wiele środków zostało zarejestrowanych i już w 2019 r. można ich było używać. Wiele jednak dopuszczono do obrotu pod koniec poprzedniego lub na przełomie 2019/2020, przy czym uzyskały rejestracje standardową lub tzw. małoobszarową (patrz podtytuł dotyczący rejestracji małoobszarowych, poniżej) albo na obu zasadach. Dlatego od dwóch lat przesuwamy datę zesłania do druku i opublikowania naszego „Programu…”, aby jeszcze przed sezonem poinformować jego użytkowników o maksymalnie kompletnym zestawie środków ochrony roślin oraz wszystkich obostrzeniach, która to wiedza pozwoli z pełną świadomością przystąpić do nowego okresu produkcji owoców.
W tabelach 1–4 publikujemy informacje o wszystkich środkach, które pojawiły się w doborze, a próżno ich szukać w programie z roku 2019.

Tabela 1. Fungicydy – nowości w „Programie Ochrony Roślin Sadowniczych na 2020 r.

Tabela 2. Zoocydy – nowości w „Programie Ochrony Roślin Sadowniczych na 2020 r.

Tabela 3. Regulatory wzrostu – nowości w „Programie Ochrony Roślin Sadowniczych na 2020 r.

Tabela 4. Herbicydy – nowości w „Programie Ochrony Roślin Sadowniczych na 2020 r.

Rozszerzenie rejestracji

Dość często się zdarza, że rejestracja nowego środka to nie koniec prac nad produktem. Nieprzerwanie trwają z nim doświadczenia i obserwacje skuteczności, a wszystko dlatego, aby wykorzystać pełnię możliwości nowej cząsteczki czy nowoczesnego skonfigurowania znanego związku ale w połączeniu z autorskimi nośnikami poprzez sfinalizowanie tego procesu rozszerzeniem rejestracji o nowe zastosowania.
Spośród fungicydów rozszerzenie rejestracji dotyczy środków:
– Arvemus 80 WG, Kollin 80 WG, Lekaro 80 WG (zawierają kaptan; można je dodatkowo stosować w ochronie gruszy, gruszy azjatyckiej, pigwy):
– Geoxe 50 WG (fludioksonil; dodatkowo w ochronie truskawki);
– Kicker 250 EC (difenokonazol; dodatkowo w ochronie gruszy i czereśni);
– Limocide (olejek pomarańczowy; dodatkowo w ochronie truskawki przed kolejnymi chorobami):
– Merpan 80 WDG, Merop 80 WDG (zawierają kaptan; dodatkowo w ochronie gruszy, pigwy, pigwowca, czereśni):
– Plantivax (laminaryna; dodatkowo w ochronie jabłoni przed kolejnymi chorobami);
– Polyversum (Pythium oligandrum; dodatkowo jabłka przeznaczone do przechowywania);
– Scorpion 325 SC (azoksystrobina + difenokonazol; dodatkowo w ochronie truskawki przed kolejnymi chorobami, poziomki, maliny i jeżyny);
– Siarkol Bis 80 WG (siarka; dodatkowo w ochronie truskawki);
– Signum 33 WG (piraklostrobina + boskalid; dodatkowo w ochronie truskawki przed kolejnymi chorobami, poziomki, aronii, jeżyny, agrestu, porzeczek – czerwonej i białej);
– Tores 250 EC, Valor 250 EC, Wezen 250 EC (difenokonazol; dodatkowo w ochronie gruszy i czereśni).

Spośród zoocydów rozszerzenie rejestracji dotyczy środków:
– Isomate CTT [zawiera (E,E)-8,10 – dodekadieno-1-ol + dodekano-1-ol + tetradekano-1-ol; można go dodatkowo stosować w ochronie grusz];
– Lamcex Extra 2,5 WG (lambda-cyhalotryna; dodatkowo w ochronie pigwy);
– Lepinox Plus (Bacillus thuringiensis subsp. kurstaki, szczep EG 2348; dodatkowo w ochronie maliny);
– Movento 100 SC (spirotetramat; dodatkowo w ochronie porzeczek – czarnej, czerwonej, białej, winorośli, brzoskwini, moreli, śliwy, truskawki);
– Treol 770 EC (olej parafinowy; dodatkowo w ochronie porzeczek – czarnej, czerwonej, białej, winorośli, agrestu, aronii, borówki wysokiej, leszczyny, gruszy, brzoskwini, moreli, śliwy, czereśni, wiśni).
Spośród regulatorów wzrostu rozszerzenie rejestracji dotyczy środków:
– FruitSmart 3,3 VP (zawiera1-metylocyklopropen; można nim dodatkowo traktować gruszki, gruszki azjatyckie, pigwy, śliwki, morele, brzoskwinie, nektarynki, kiwi).

Rejestracje tzw. małoobszarowe

Od kilku lat wzrasta ilość rejestracji obejmujących możliwość „stosowania środka ochrony roślin w uprawach i zastosowaniach małoobszarowych”. Tak dokładnie brzmi zapis reguły znajdującej się w etykietach. Jej dalsza część, zanim nastąpi wymienianie gatunków małoobszarowych, w których uprawach danego środka można użyć, jest następująca: „Odpowiedzialność za skuteczność działania i fitotoksyczność środka ochrony roślin stosowanego w uprawach małoobszarowych ponosi wyłącznie jego użytkownik”. W naszym „Programie…” wszystkie takie rejestracje są uwzględniane, przy czym informujemy o tym w formach opisu (w alfabetycznych spisach: fungicydów, zoocydów, regulatorów wzrostu, herbicydów) oraz cyfry w górnym indeksie – „1” – widniejącej po nazwie handlowej środka, w szczegółowych zaleceniach ochrony poszczególnych gatunków roślin.

Spotkałam się z reakcjami, że po przeczytaniu powyższej informacji wielu potencjalnych użytkowników rezygnowało z wykorzystania środka w takim zakresie. Jednak jak podkreślają firmy, wprowadzające środek z rejestracją tzw. małoobszarową na rynek, nie ma się czego obawiać. W wielu przypadkach ubieganie się o dopuszczenie środka na powyższych zasadach jest jedyną możliwością, aby danemu gatunkowi rośliny zagwarantować ochronę przed agrofagami, często znacznie utrudniającymi jego produkcję na opłacalnym poziomie. Ponadto, do tych rejestracji dochodzi w oparciu o badania uprzednio prowadzone przez koncern chemiczny będący właścicielem środka. Wykonywano z nim doświadczenia pod kątem dawkowania, liczby zabiegu/ów w sezonie, częstotliwości użycia oraz oczywiście karencji. Ponadto, aby taką rejestrację uzyskać, konieczne było także badanie zachowania substancji czynnej/czynnych (polegające na obserwacji przemian, tempa rozkładu i zanikania w potraktowanej roślinie w danych warunkach wzrostu czy przechowywania) aby określić, czy spełnia/spełniają ona/one dopuszczalny poziom pozostałości (tzw. MRL = NDP). Czyli wszelkie zasady bezpieczeństwa środowiskowego, użytkowego i żywnościowego musiały zostać wzięte pod uwagę aby w danym zakresie środek został zarejestrowany. Wszystko działo się więc podobnie jak z tradycyjną rejestracją.

Dlatego nie warto może bagatelizować danego środka z rejestracją małoobszarową, ponieważ prawdopodobieństwo, że nic złego się nie stanie (tzn. nie dojdzie do uszkodzenia roślin, spowolnienia i ograniczenia ich plonowania, czy skażenia pozostałościami) jest bardzo duże. Warunkiem jest jednak przestrzeganie wszystkich wskazówek podanych w etykiecie, odnośnie do: maksymalnej dawki środka przy jednorazowym zastosowaniu, liczby i częstotliwości prowadzenia nim zabiegów w sezonie, uwzględnienia czy tej samej substancji czynnej nie stosowaliśmy już uprzednio (aby nie mieć problemu z uodpornieniem agrofagu, czyli brakiem skuteczności i nagromadzeniem substancji w środowisku), zalecanej fazy wzrostu/rozwoju rośliny chronionej, także stadium rozwoju danego agrofagu (jaja, larwy, osobniki dorosłe) oraz oczywiście prewencji dla ludzi i zwierząt a także karencji. Podkreślam, te wytyczne nie są niczym nadmiernym i wyjątkowym – w dobrej praktyce ochrony roślin są to rutynowe zasady, których przestrzegać musi każdy użytkownik środków ochrony roślin, bez względu, czy dany produkt został dopuszczony do użycia wg tradycyjnej rejestracji czy „małoobszarowej”.  

Katarzyna Kupczak

1 KOMENTARZ

ZOSTAW ODPOWIEDŹ

Please enter your comment!
Please enter your name here