Od kilku tygodni w branży sadowniczej dużo mówimy o mechanizmie wycofania jabłek z rynku. Ministerstwo Rolnictwa odpowiedziało nam na szereg kluczowych pytań w tej sprawie.
Przepisy o wycofaniu owoców i warzyw ze sprzedaży zostały uchwalone przez Unię Europejską jeszcze przed rosyjskim embargiem z 2014 roku. Z kolei w rozporządzeniu polskiego ministerstwa wymienione zostały dwa sposoby przeznaczenia produktów wycofanych z rynku. Pierwszy to bezpłatna dystrybucja. Drugi to przeznaczenie na paszę dla zwierząt (przekazywanie owoców i warzyw na rzecz: gospodarstw rolnych, ogrodów zoologicznych, parków narodowych i krajobrazowych, rezerwatów przyrody oraz obwodów łowieckich).
Biorąc pod uwagę wyjątkowo trudną sytuację na krajowym rynku jabłek, to ta druga metoda wydaje się być lepszym rozwiązaniem niż bezpłatna dystrybucja. Po pierwsze hodowcy bydła czy trzody chlewnej otrzymają darmowe pożywienie dla swoich zwierząt. Po drugie owoce fizycznie nie trafią do konsumpcji. W związku z powyższym nie ma obaw, że sprzedaż jabłek jeszcze bardziej się załamie, a ceny spadną.
Ponadto, jako kraj czy samo Ministerstwo Rolnictwa nie musimy zwracać się do władz unijnych o pozwolenie na wprowadzenie opisywanych mechanizmów. Zastosowanie ich jest już w Polsce dopuszczalne. Natomiast Minister Rolnictwa w dniu 21 lutego wystąpił do Brukseli z wnioskiem o rozważenie możliwości uruchomienia przez Komisję Europejską mechanizmu nadzwyczajnego wsparcia jabłek, np. w formie pomocy na wycofanie produktów z rynku.
Jak czytamy dalej w piśmie z Ministerstwa Rolnictwa: Stosownie do obowiązujących przepisów UE z mechanizmu takiego może korzystać każda organizacja producentów owoców i warzyw realizująca program operacyjny, pod warunkiem, że państwo członkowskie, w którym ma ona swoją siedzibę, przewidziało taki mechanizm w swojej strategii krajowej. Zatem w teorii grupy producenckie na mocy obowiązujących przepisów mogą w każdej chwili realizować wycofanie z rynku owoców i warzyw. Problem w tym, że niewielki odsetek z nich realizuje programy operacyjne…
Komu miejsce na rynku robicie wycofywaniem jabłek? Rynek nie znosi próżni. Może najpierw trzeba skończyć import, co?