W ostatnich dniach występowały wysokie temperatury mające wpływ na startowanie wegetacji. Zapowiadane ochłodzenie na kolejny tydzień prawdopodobnie spowoduje chwilowe przyhamowanie rozpoczętej już wegetacji roślin. Należy jednak zachować czujność i śledzić nasze kolejne komunikaty także na portalach społecznościowych i te przesyłane osobom z nami współpracującym drogą krótkich wiadomości SMS. Dynamika rozwoju patogenów bywa szybka.
GRUSZA. Grusze odsłaniają zielone części pąków kwiatostanowych. Z uwagi na brak zarejestrowanych fungicydów w celu zabezpieczenia ran po cięciu, polecamy wykorzystanie nawozów fungistatycznych zawierających miedź (Magic Miedź lub Miedź Extra 5o lub Miedź Extra 380 SC). Nawozy te niejako ubocznie zabezpieczą rany po cięciu, a ich działanie fungistatyczne i bakteriostatyczne pozwoli na ograniczenie pierwszych zabiegów fungicydowych. Polecane dawki tych nawozów to: 3 kg/ha w okresie bezlistnym, 1,5 kg/ha w okresie pierwszych liści do kwitnienia, a po kwitnieniu 0,75 kg/ha. Zabiegi takie są wsparciem ochrony przed parchem, zarazą ogniową i rakiem bakteryjnym.
MIODÓWKI. Obecnie wzrasta aktywność miodówki gruszowej. Miodówki zaczynają swoją aktywność już po kilku cieplejszych dniach. Wczesną wiosną stosowanie preparatów nieselektywnych pozwala na ograniczenia szkodnika przy małym wpływie na straty fauny pożytecznej. Pozwala to także na zastosowanie w sezonie rotacji insektycydów co w praktyce ogranicza możliwości uodparniania się miodówki na preparaty owadobójcze. Bardzo dobrym efektem w zwalczaniu tego szkodnika cechuje się produkt SILTAC EC polecany wczesną wiosną w stężeniu 0,2% (2 litry preparatu na 1000 litrów wody starcza na 2 ha sadu). Ważne jest aby cieczą dokładnie opryskać drzewa, ale aby ciecz stosunkowo szybko wyschła. Stosowanie SILTAC EC nie jest limitowane i nie nosi ryzyka uodparniania się szkodników ze względu na jego mechaniczno-fizyczne działanie. W fazie ulistnienia stężenie preparatu SILTAC EC obniżamy do 0,15% a przy stosowaniu łącznym z insektycydami stężenie możemy obniżyć do 0,1-0,12%. Podobne zalecenia możemy przyjąć przy stosowaniu preparatu K-Pak.
NAWOŻENIE: DOLISTNIE – AVALON Start Wegetacji.
JABŁOŃ. Jabłoń wystartowała. Parch jabłoni jeszcze w uśpieniu, rozwój worków i zarodników workowych parcha stanowi małe zagrożenie ale trzeba przygotować opryskiwacze do działania. Pierwsze zabiegi w jabłoniach powinny być wykonywane za kilka dni, chyba, że załamanie pogody mocno przyhamuje wegetację.
Na pędach i pąkach obserwujemy już uskrzydlone i bezskrzydłe formy mszyc. W początkowych okresach wegetacji zastosowanie mogą mieć pyretroidy (uwaga na rejestrację). Ich działanie mimo często wąskich rejestracji, w praktyce jest totalne, toteż uzasadnione jest tylko w początkowym okresie wegetacji, kiedy to owady pożyteczne nie wykazują jeszcze dużej aktywności. Pyretroidy ograniczyć mogą mszyce, miodówki, kwieciaki, motyle dające początek gąsienicom zjadającym liście itp.
Rejestrację na te szkodniki mają także typowe insektycydy układowe, jednak brak odpowiednich temperatur i ilości tkanki roślinnej podpowiada, aby te preparaty stosować w późniejszym okresie. Takie podejście pozwala na utrzymanie rotacji insektycydów, stanowiącej podstawę strategii zapobiegania odporności szkodników na produkty insektycydowe.
W początkowym okresie wegetacji warto wykorzystywać oleje parafinowe do zwalczania wielu form zimujących szkodników. 
TARCZNIK – Wzrasta zagrożenie tym szkodnikiem. W przypadku spodziewanych przymrozków zdecydowanie najlepszym rozwiązaniem do zwalczania tarcznika może być kilkukrotne wykorzystanie preparatu silikonowego SilTac EC lub preparatu K-Pak. Preparaty te działają w sposób mechaniczny (fizyczny), unieruchamiają szkodniki doprowadzając do ich szybkiej śmierci. W porównaniu do preparatów olejowych, są one bezpieczniejsze w stosowaniu (szybkie wyschnięcie nie powoduje uszkodzenia roślin).
Preparaty silikonowe SilTac EC lub preparatu K-Pak stosujemy w stężeniach 0,15-0,2% (150-200 ml na każde 100 litrów cieczy roboczej) przy czym zaleca się dawkę cieczy roboczej 500-750 l/ha. Oprysk na bazie olei silikonowych działa krótko, ale ze stosunkowo dużą łatwością jest w stanie dostać się pod rozszczelnione tarczki szkodników.
Na obecnym etapie zabieg olejami (1-2%) mógłby jeszcze częściowo zabezpieczy rośliny i ograniczy presję szkodnika, a przy okazji ograniczyć populację przędziorków i mszyc. Zabiegów olejami nie należy wykonywać jeśli na najbliższe dni przewiduje się ryzyko występowania przymrozków. Wraz ze wzrostem ilości zielonej tkanki, należy zmniejszać stężenie z 2% do 1%, a nawet do 0,5%. 
Przędziorki należy obserwować zwłaszcza na tych plantacjach, na których występował przędziorek chmielowiec, gdyż formą zimującą jest samica, którą na ten moment jest łatwo zwalczyć w cieplejsze dni, zwłaszcza, że niewielka ilość ulistnienia ułatwia dotarcie niemal do każdego miejsca rośliny.
ZWALCZANIE CHWASTÓW
Możliwość wykorzystania doglebowego rozwiązania w postaci Diflanil 500 SC w dawce 0,6 l/ha. Substancja aktywna diflufenikan działa na wschodzące chwasty dwuliścienne. Herbicyd działa przez liście i częściowo przez korzenie chwastów. Środek można stosować 1 raz w sezonie wiosną po ruszeniu wegetacji.
Diflanil 500 SC zwalcza fiołki polne, gwiazdnicę pospolitą, komosę białą, tasznika pospolitego a także jasnotę purpurową, starca zwyczajnego, przetacznika perskiego.
Mniszek lekarski i wierzbownica gruczołowata wykazują średnią odporność na ten herbicyd.
J A B Ł O Ń G R U S Z A C Z E R E Ś N I E M O R E L E W I Ś N I E
B R Z O S K W I N I E Ś L I W A
N A W O Ż E N I E : NAWOŻENIE POZAKORZENIOWE (oprysk): W naszych zaleceniach omawiane są dwa warianty technologiczne:
Technologia nawożenia AVALON: Kompleksowe rozwiązanie AVALON zostały opracowane dla SADÓW ZIARNKOWYCH i dla SADÓW PESTKOWYCH. Koszt nawożenia sadów w okresie pełni owocowania, pozostających w wysokiej kulturze plonotwórczej w tej technologii stanowi groszowe wartości/kg owoców.
Drzewa warto wesprzeć po chłodach stosując oprysk nawozem AVALON start wegetacji.
AVALON start wegetacji – zawiera azot (N) fosfor (P) i potas (K)
Technologia została już mocno sprawdzona tak pod kątem WYSOKIEJ SKUTECZNOŚCI, bezpieczeństwa stosowania, mieszalności ze środkami ochrony roślin a także pod kątem trwałości mieszaniny zbiornikowej tak środka ochrony jak i nawozu.
AVALON start wegetacji w przypadku uszkodzeń prozowych warto jest połączyć ze stymulacją ImPROver 0,5-1 l/ha.
Należy pamiętać, aby AVALON start wegetacji MOŻNA ŁĄCZYĆ z produktami siarkowymi np. SIARKA PRO lub PENTHIOL.
Należy pamiętać, aby AVALON start wegetacji NIE ŁĄCZYĆ z produktami miedziowymi! Mieszanina co prawda wizualnie wygląda stabilnie, ale chemicznie jest już zmieniona. Przypadkowo wykonane zabiegi mieszaniną AVALON Start Wegatacji w połączeniu z nawozami miedziowymi lub miedziowymi środkami ochrony roślin, nie powodowały u sadowników problemów.
Tradycyjna technologia nawożenia pozakorzeniowego (dolistnego):
Na początku wegetacji, ale w okresie już wyraźnego ulistnienia dla lepszego startu i dalszego rozwoju oraz dla podniesienia mrozoodporności należy zasilić sady i jagodniki: ProHorti Zn+B (4,0 kg/ha) w połączeniu w przypadku tradycyjnego przebiegu pogody z ProHorti Plus NPK 20-20-20. Zabieg w przypadku zaobserwowanych uszkodzeń mrozowych, zaleca się łączyć z preparatem ImPROver w dawce 1 l/ha.
CZEREŚNIE MORELE WIŚNIE BRZOSKWINIE ŚLIWA
BRUNATNA ZGNILIZNA DRZEW PESTKOWYCH: Na tym etapie polecamy stosowanie produktów miedziowych. W przypadku braku odpowiednich rejestracji, albo w przypadku ograniczeń etykietowych, należy pamiętać, że fungistatyczne nawozy miedziowe mogą stanowić ratunek.
BRZOSKWINIE Kędzierzawość liści brzoskwini: Grzyb na drzewach do tej pory niezabezpieczonych częściowo już wrósł do pąków. Można się wesprzeć stosując wysoką dawkę miedziowych środków ochrony np. Miedzian 50 WP 7 kg/ha lub Miedzian Extra 350 SC 7 l/ha a nawet wesprzeć się nawozami miedziowymi (Magic Miedź, Miedź Extra).
GRUSZA CZEREŚNIE MORELE WIŚNIE BRZOSKWINIE ŚLIWA ORZECH WŁOSKI LESZCZYNA
Stomp Aqua 455 SC – możliwość wykorzystania doglebowego rozwiązania w dawce 3,5 l/ha. Istnieje możliwość zastosowania dawek dzielonych dwukrotnie po 1,75 l/ha. W niektórych uprawach termin wiosenny określany jest na: od fazy białego/różowego pąka.
J A B Ł O Ń G R U S Z A – W przypadku szybkiego rozwoju chwastów, warto jeszcze przed kwitnieniem wykonać zabieg herbicydowy belką herbicydową w rzędach drzew w oparciu o zarejestrowane rozwiązania oparte o glifosat jak HALVETIC 4-6 l/ha. Zabieg można połączyć z produktami opartymi o MCPA (Chwastox).
Można także korzystać z rozwiązań gotowych: Orkan 350 SL 5-8 l/ha stanowiący gotową mieszaninę glifisatu i MCPA. Z uwagi na oprysk tylko pasów herbicydowych, w praktyce dawka 3-4 l/ha sadu bywa wystarczająca przy początkowych fazach rozwojowych chwastów.
N A W O Ż E N I E : Nawożenie doglebowe – wszystkie gatunki:
NAWOŻENIE: Warto ruszyć z nawożeniem NPK. Wybierając nawozy warto pamiętać, że nawozy azotowe na bazie formy azotanowej powinny być aplikowane w późniejszym okresie ze względu na ryzyko wypłukiwania się tej formy. Wczesną wiosną lepszą formą azotu do nawożenia jest forma amonowa lub mocznikowa z inhibitorem. Takie nawożenie ogranicza straty azotu. Obecnie mamy do czynienia z poprawą uwilgotnienia gleby. Możemy zatem zaplanować wysiew nawozów azotowych lub wieloskładnikowych nawozów NPK. Najważniejsze w prawidłowym nawożeniu jest prawidłowe jego zaplanowanie. Zazwyczaj szybciej wchodzimy z nawożeniem wieloskładnikowym na plantacje jagodowe niż drzewiaste. W przypadku stosowania nawozów wieloskładnikowych NPK, przez osoby mało cierpliwe lepiej jest korzystać z nawozów opartych na formach azotu innych niż azotanowe. Nawozy bez formy azotanowej nieco trudniej wypłukują się z gleby. Do takich nawozów z gamy bezchlorkowych zaliczamy: ELIXIR Supreme 12-12-17 lub Eurofertil.
W przypadku wyboru nawozów opartych tak na azocie azotanowym jak i amonowym zalecamy do stosowania w okresie bliższym kwitnienia, jednak nie należy zwlekać zbyt długo by nie trafić na okres suszy utrudniający rozpuszczenie się nawozów. Pierwsza dawka nawozu azotowego w zależności od zasobności gleb i spodziewanego plonu dla wszystkich gatunków sadowniczych powinna oscylować w ilości okoo 30kg azotu/ha (np. 100 kg saletry amonowej na ha).
Z uwagi na kosztowne nawożenie mineralne w 2022 wynikające z cen nawozów, zachęcamy do tańszej alternatywy i skorzystania z produktu AzotoPower w dawce 100 g/ha. Preparat AzotoPower zawiera bakterie z rodzajów Azotobacter i Arthrobacter. Są to bakterie asymilujące z atmosfery do gleby około 30 kg N/ha rocznie. Stosowanie AzotoPower pozwala na zmniejszenie dawek nawozów azotowych. AzotoPower w dawce 100 g/ha najwygodniej jest aplikować belką herbicydową. Wykonując zabieg warto rozważyć równoczesne zastosowanie Bio-Gen REWITAL 1 l/ha celem wzbogacenia życia biologicznego gleby i uwolnienia z jej zasobów (m.in. z próchnicy) składników pokarmowych. Bio-Gen Rewital Pro+ zwiększa udział w glebie właściwych szczepów bakterii wpływających na życie biologiczne gleby i przyswajalność uwalnianych z gleby pierwiastków pokarmowych. Miejsca w którym był stosowany wykazują większą zawartość próchnicy na skutek szybszego rozkładu materii organicznej.
Na glebach o niskim poziomie próchnicy warto pomyśleć o nawożeniu mineralno-organicznym. Do tego celu przydatny jest produkt PROSAN NPK z dodatkiem CALKORIUM lub Belfrutto Complex NPK. Produkt polecany posypowo na wszystkich plantacjach, a na plantacjach młodych można dawkować go punktowo na glebę w obrębie korzeni.
NAWOŻENIE WAPNIEM w okresie wiosennym jest obarczone rywalizacją tego pierwiastka i ryzykiem jego uwsteczniania się zwłaszcza, jeśli w bliskim okresie będzie stosowanie nawożenie fosforowe, albo nawożenie obornikiem. Z tego powodu dla osób, które nie zastosowały jesienią nawożenia wapniowego, są to ostatnie chwile do stosowania tego rodzaju nawozów. Właściwe pH gleby decyduje o właściwym pobieraniu składników pokarmowych, a rokrocznie podawane dobre wapno w niewielkich ilościach jest gwarancją występowania w glebie łatwo dostępnych i przyswajalnych przez roślinę kationów wapnia. Z tego powodu polecamy, aby każdego roku jesienią (ewentualnie bardzo wczesną wiosną) stosować około 400 kg nawozu Czarna Kreda lub Atri-Gran. Tego typu działanie dostarczy glebie świeżych łatwo dostępnych form wapnia, których dalsze pobieranie w okresie okołokwitnieniowym przez drzewa z gleby jest znaczące dzięki tzw. pompie auksynowo-wapniowej. CalHumus jest historycznie młodsza i z dodatkiem węgla organicznego oraz kwasów próchnicznych – im młodsze są pokłady kredy tym ich rozpuszczalność uznawana jest za lepszą.
Krzysztof Gasparski, PROCAM Polska Sp. z o.o., E-mail: krzysztof.gasparski@procam.com.pl
Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zapoznaj się z zagrożeniami i postępuj zgodnie ze środkami ostrożności wymienionymi na etykiecie.
