Wracając do pisma MRiRW warto po raz kolejny w tym sezonie głośno podkreślić, że sytuacja podażowo-popytowa na rynku przetworów jednoznacznie przemawia na korzyść krajowych producentów jabłek.
Wczorajsza odpowiedź Ministerstwa Rolnictwa na pismo Świętokrzyskiej Izby Rolniczej wzbudziła aktywną dyskusję wśród sadowników. Wiceminister rolnictwa Janusz Kowalski zwraca uwagę, że „Sytuacja na rynku jabłek zależy także od sytuacji podażowo-popytowej na rynku przetworów w kraju oraz w UE i na świecie.”
Warto zatrzymać się przy tym fragmencie ministerialnego pisma, które za główny sposób na rozwiązanie problemów na rynku jabłek wskazuje jednoznacznie konieczność zrzeszania się sadowników w grupy producenckie.
Tymczasem analiza rynku przetworów z jabłek daje nieco inny obraz problemu niskich cen skupu. Wiele wskazuje na to, że stawki, jakie widzą dziś sadownicy na skupach nie są wynikiem działania praw ekonomii, a złożonej polityki zakupowej największych firm przetwórczych w kraju. Dlaczego?
- Ceny koncentratu jabłkowego są stabilne i na przestrzeni ostatnich miesięcy możemy zaobserwować delikatny trend wzrostowy. Na rynku zachodniej Europy dominuje cena co najmniej 1,40 eur/kg (6,73 zł/kg), a przy eksporcie do USA przekracza poziom 7,00 zł/kg.
- Popyt na rynku krajowym również jest wyższy z powodu funkcjonowania podatku cukrowego. Popularne napoje zawierają minimum 20% koncentratów owocowych, co zwiększa popyt na te produkty w Polsce.
- Kurs złotego do dolara i euro, w których są zawierane transakcje sprzedaży na eksport (większość krajowej produkcji) jest wyjątkowo korzystny z punktu widzenia eksporterów. Przy spadającej sile nabywczej polskiej waluty, daje to duży „bufor” do podwyżek cen, przy których i tak przetwórcy osiągaliby znaczące zyski z produkcji.
- Zbiory jabłek w Chinach są w tym sezonie o 10 milionów ton niższe. Oznacza to mniejszą produkcję koncentratu i wyższy globalny popyt na produkt z Polski – drugiego producenta tego produktu na świecie.
Podsumowując wszystkie zmienne rynkowe, a nawet wzrost kosztów produkcji koncentratu jabłkowego, nie ma obecnie podstaw do twierdzenia, że niskie ceny skupu są efektem działania prawa popytu i podaży. Sytuacja makroekonomiczna przemawia jednoznacznie na korzyść polskich sadowników. Z kolei sytuacja na rynku, którą obecnie obserwujemy ukazuje przerzucenie wyższych kosztów produkcji na dostawców w spadającej cenie surowca oraz maksymalizację zysków, która wynika tradycyjnie ze szczytu podaży surowca – jabłek przemysłowych.
